Op verschillende manieren helpen we agrarische ondernemers die werken aan een gezonde toekomst voor hun bedrijf. Onder andere door rijks- en provinciale regelingen.
Hier vindt u verschillende lopende én aangekondigde subsidies voor allerlei sectoren in de land- en tuinbouw en andere agrarische ondernemingen, zoals:
In de Foodvalley (via Agroloket) en de Achterhoek (via WATEA) kunnen boeren zich aanmelden voor een bezoek van een onafhankelijke adviseur. Deze verkent samen met de boer de kansen en mogelijkheden voor de toekomstige ontwikkeling van het bedrijf en kan helpen bij de vervolgstappen. Ook voor de tuinbouw bestaat de mogelijkheid van individueel bedrijfsadvies, zie Greenport Gelderland. Verder biedt ook Stichting Zorg om Boer en Tuinder hulp aan in de vorm van gesprekken.
Een accountmanager landbouw van provincie Gelderland komt op verzoek bij u langs, om – zelf of via het netwerk – uw vragen te helpen beantwoorden. Of die nu gaan over de ontwikkeling van uw bedrijf, subsidiemogelijkheden, hulp bij innovatie, omschakeling, verplaatsen of stoppen. Voor een afspraak met de accountmanager bij u in de buurt neemt u contact op met het provincieloket. Zij brengen u snel in contact met de juiste persoon.
Gelderse veehouders kunnen een kennisvoucher aanvragen om externe expertise in te huren om ontwikkelplannen op bedrijfseconomisch gebied te laten doorrekenen. Vergoeding: 80% van de kosten, max. € 10.000. Zie de website van de Ontwikkelingsmaatschappij Oost NL.
Met een kennisvoucher van het nieuwe Gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB) kunt u subsidie krijgen voor een cursus, advies, bedrijfsplan of opleiding. De ‘acursusvouchers’ heeft een subsidie van maximaal € 800. Het onderdeel kennisvoucher heeft een subsidie van max. € 1.500 voor een advies van een erkend adviseur, deze gaat volgend jaar weer open. Verder is er een subsidie voor opleiding tot bedrijfscoach (max. € 800).
Specifiek veehouders die met hun bedrijf stikstofneerslag veroorzaken op kwetsbare Natura 2000-gebieden, kunnen via provincie Gelderland of RVO advies van een zaakbegeleider krijgen over wat er mogelijk is op het gebied van beëindigen, verplaatsen, omschakelen, innoveren of extensiveren.
Er komt in 2025 een nieuwe, landelijke regeling voor meerjarige begeleiding van agrariërs die hun bedrijf willen doorontwikkelen. Het uitzenden van de begeleiders gaat vanuit regionale knooppunten, waar boerenorganisaties in participeren. Voor meer informatie zie de brief aan de Tweede Kamer, onder SEB.
In Gelderland zijn Agro-innovatiemakelaars aangesteld. Ze zijn actief in Stedendriehoek, Achterhoek, FoodValley en Rivierenland. Zij helpen boeren en tuinders met innovatieve ideeën of plannen verder. Via de websites vindt u informatie om een afspraak te maken.
Deze Gelderse regeling steunt samenwerkingsverbanden van boeren en partners in de keten van de agribusiness bij de uitvoering van een innovatieproject. De subsidie kan € 35.000 tot € 200.000 bedragen. De openstelling is van 30 september 2024 tot en met 16 januari 2025.
Ook het Rijk heeft een dergelijke regeling open staan: Samenwerken voor innovatie (EIP) ‘algemeen’. Open tot 18 december 2024, vergoeding € 125.000 tot max. € 500.000. Subsidieerbaar zijn activiteiten en investeringen op het gebied van duurzame waardeketens, nieuwe technologieën, gebiedsgerichte samenwerking of sectorinitiatieven.
De regeling Innovatie Agrifood biedt subsidie voor individuele boeren, voor innovaties in de kringloop- of natuurinclusieve landbouw. Het kan gaan om investeringen in bedrijfsmiddelen, maar ook om marktonderzoek, productontwerp en -design, kennisoverdracht en voorlichting. De subsidie is, afhankelijk van de soort kosten, maximaal 40% of 60% van de kosten die voor subsidie in aanmerking komen, met een maximum van € 35.000. De regeling is open tot eind 2024.
[LB1]Nieuwe hyperlink
Het ‘Greenport Gelderland Innovatiefonds 2020-2024’ is een subsidieregeling voor duurzaamheid en innovatie. Ondernemers of samenwerkingsverbanden kunnen van deze subsidieregeling gebruik maken. Er zijn mogelijkheden voor haalbaarheids-, test-, ontwikkelings- en demonstratieprojecten.
Voor innovaties die helpen de stikstofuitstoot te verminderen is er een subsidieregeling via het provinciale programma Gelderse Maatregelen Stikstof. Het gaat om het ontwikkelen van nieuwe technieken voor samenwerkingsverbanden, of medefinancieren van modernisering van stallen met bewezen technieken (voor individuele veehouders). Bij innovatie is er een drempelwaarde wat betreft de depositie op de natuur. Het gaat om forse subsidiebedragen. Geopend tot 31 december 2024.
Doelgroep zijn boeren die – zelf of met anderen - kennis willen delen door het geven van demonstraties op hun eigen bedrijf. De soort demonstraties moet passen binnen het Gelders beleid, dus het streven naar duurzame, natuurinclusieve kringlooplandbouw. De regeling biedt 100% subsidie tussen de €25.0000 en maximaal €300.000 en gaat naar verwachting in 2025 weer open.
Verbonden aan de WUR zijn er de regelingen van StartLife; het gaat hierbij om het stimuleren van startups. Er is ook een kapitaalverstrekkingsregeling. Zie StartLife: Accelerating Sustainable Agrifoodtech Startups.
Ook dit jaar is weer een subsidie aan te vragen voor fysieke investeringen die zijn opgenomen in een investeringslijst. Zoals voor betere waterbeheersing, meer biodiversiteit, energie- en klimaatmaatregelen, veehouderij en precisielandbouw. Vaak gaat het om machines en installaties. Subsidie: 40%, variërend van €20.000 tot €125.000 en voor jonge landbouwers is de subsidie 55%. Openstelling dit jaar: van 2 september t/m 28 november. Houd de website in de gaten voor meer details.
Wilt u als melkveehouder, vleeskalverhouder of varkenshouder bewezen innovaties in stallen toepassen? Daarvoor is de investeringsmodule van de Sbv (Subsidie voor investeringen in verduurzaming voor veehouderijlocaties met piekbelasting. Er is een stikstofdepositiedrempel (2.500 mol). Subsidie is bedoeld voor vermindering van de ammoniakemissie (brongericht of nageschakeld), brandveiligheid en dierwelzijn, zie investeringslijst. Het maximumbedrag is € 600.000.
Om verouderde stallen te moderniseren met bestaande technieken kunt u subsidie aanvragen. Het gaat om investeringen in bestaande technieken (installaties, apparatuur, machines of uitrusting) die bewezen effectief zijn om de uitstoot of neerslag van stikstof te verminderen. Er geldt een depositiedrempel. De maximale bijdrage is € 150.000. Open tot eind 2024.
Melkveehouders rond de Veluwe, die aanpassingen in de bedrijfsvoering willen aanbrengen om de stikstofuitstoot te reduceren, kunnen subsidie aanvragen. Het gaat om het verminderen van eiwit in het rantsoen, en/of om meer uren weidegang. U tekent ervoor, dat u de maatregel daadwerkelijk uitvoert. Per bedrijf is maximaal € 80.000 beschikbaar voor de verschillende maatregelen in een periode van 4 jaar. Open tot eind 2024.
PAS-melders kunnen van de provincie subsidie krijgen voor bewezen maatregelen die stikstofuitstoot verminderen. Dit maakt legalisatie (een vergunning) mogelijk. Maximale bijdrage: € 200.000. PAS-melders kunnen bij het Rijk ook in aanmerking komen voor een schadevergoeding, zoals voor aankoop stikstofruimte, ruiming van een deel van de veestapel, een emissiearm stalsysteem, etc. Zie hier.
Het RVO verstrekt innovatiekrediet voor technische ontwikkelingen van een nieuw product, proces of dienst, zie de webpagina van RVO voor de voorwaarden.
Het RVO beheert het landelijke Borgstellingskrediet voor de Landbouw. Deze bestaat uit uit een provisie voor starters of bedrijfsovernemers, uit leningsruimte voor investeringen in gecertificeerde kassen en stallen, en uit werkkapitaal voor omschakeling naar duurzame landbouw.
Met de fiscale regelingen Milieu Investerings– aftrek en de Willekeurige afschrijving milieuinvesteringen (MIA/VAMIL) kun je investeringen aftrekken bij de belastingaangifte. De EIA (Energieinvesteringsaftrek) is een fiscale faciliteit die energiebesparing bij bedrijven beoogt te realiseren.
Via de regeling Groenprojecten kunnen kredietverstrekkers een Groenverklaring aanvragen en daarmee uw investering gunstig financieren. Er zijn groenverklaringen voor biologische landbouw, Groen Label Kassen, melkveestallen volgens Maatlat Duurzame Veehouderij, en voor biogasinstallaties.
De SDE++ regeling is gesloten. Het is een zogeheten exploitatiesubsidie met een lange looptijd. De subsidie is voor de productie van duurzame energie of voor de reductie van CO2-uitstoot. Voor de land- en tuinbouw zijn vergisting van biomassa zoals mestvergisters (dit jaar ook kleinschalige installaties), CO2-afvang en -gebruik in glastuinbouw, en de daglichtkas interessant. Nieuw is de aanpassing van staldaken voor zonnepanelen.
Bij de RVO is de Energieinvesteringsaftrek (EIA) voor ondernemers beschikbaar. Voor de landbouw breed zijn ook bepaalde investeringen subsidiabel via de Regeling productieve investeringen Groen-blauw en dierwelzijn, die open staat tot en met 28 november 2024.
Er is Rijkssteun voor het omschakelen naar duurzame landbouw, zie Investeringsfonds Duurzame Landbouw - Nationaal Groenfonds. Om in aanmerking te komen is een bedrijfsplan vereist. De rente is laag: 1%, aanvankelijk aflossingsvrij. Onderdeel hiervan is ook een werkkapitaalregeling, om financiering van tijdelijke liquiditeitstekorten mogelijk te maken.
Bij omschakelen naar biologische landbouw kan gebruik worden gemaakt van de borgstellingplus voor een werkkapitaalkrediet (Bl-plus-O). De overheidsborgstelling is enkel op basis van de SKAL-certificering en de aflossing van de lening kan uitgesteld worden tot 6 jaar na opnemen.
Als u een innovatief idee heeft dat bijdraagt aan duurzame landbouw, kunt u daarvan een professioneel plan laten maken met een bijdrage uit de Groeiversneller. Subsidie is bedoeld voor inhuur van externe adviesdeskundigheid, tot € 10.000,-.
Er is subsidie voor ‘vestigingssteun’ voor jonge landbouwers op het moment van overname of bedrijfsstart. De bedrijfsopvolgingsregeling (BOR) verkleint de belastingheffing bij bedrijfsoverdracht. Zie ook het Borgstellingskrediet voor de Landbouw. De Regeling productieve investeringen Groen-blauw en dierwelzijn kent extra hoge aanschafsubsidies voor jonge landbouwers.
Agrarische ondernemers die willen verduurzamen kunnen via het platform ‘Groeien naar morgen’ praktijkervaringen vinden van ondernemers die hen al zijn voorgegaan.
Als de stikstofuitstoot door gedeeltelijke bedrijfsbeëindiging wordt verlaagd is er subsidie mogelijk voor nieuwe activiteiten, zowel agrarische (max. € 20.000) als niet-agrarische (max. € 300.000). Open tot 1 juli 2027.
Het Rijk ondersteunt de samenwerking in en tussen producentenorganisaties, voor bijv. kwaliteitsregelingen en voor opbouw en stimulering van duurzame ketens. Ook is het mogelijk een erkenning (AVV) aan te vragen.
Er is een geschillencommissie die geschillen tussen een individuele leverancier en afnemer behandelt. Verder is er een leidraad die verduidelijkt hoe u als agrariër meer kunt samenwerken zonder last te krijgen van mededinging.
De subsidieregeling hoogwaardig mestverwerking (SHM) geeft subsidie (minimaal € 125.000, maximaal € 2.000.000) voor bouw of verbouw van een hoogwaardige mestverwerkingsinstallatie. Deze is op mestverwerkingsinstallaties van intermediairs gericht (mestvervoerders, mestverwerkers). De regeling is open tot 14 oktober 2024.
Ook in 2025 komt er budget voor de provinciale subsidieregeling voor circulaire mestverwerking. Doel is veehouderijbedrijven te stimuleren om mest uit de stal te vergisten en het restproduct om te zetten naar een mineralenconcentraat dat kunstmest kan vervangen.
In 2025 komt er een brede beëindigingsregeling die met name is gericht op vermindering van de mestproductie. Vooral veehouders die geen gebruik kunnen maken van een andere beëindigingsregeling komen (vrijwillig) in aanmerking. De vergoeding betreft onder meer de waarde van de productiecapaciteit. Meer hierover in de Kamerbrief.
De landelijke Beëindigingsregeling Veehouderijlocaties met piekbelasting (Lbv+) is er voor landbouwbedrijven met varkens, melkvee, kippen, kalkoenen of vleeskalveren die vallen onder de aanpak piekbelasting. Veehouders die hiervan gebruik maken kunnen omschakelen naar een nieuwe economische activiteit op de bestaande locatie of een nieuwe locatie. Voorwaarde is dat de veehouderijactiviteit geheel wordt beëindigd. Vergoeding op basis van een forfaitaire gecorrigeerde vervangingswaarde van de stallen, met sloopverplichting. Er wordt geen grond verworven. De regeling staat open tot 21 december 2024.
Specifiek voor houders van vleeskalveren, fokstieren, zoogkoeien, geiten, vleeseenden of konijnen is er de Lbv voor kleine sectoren. Bepalend is of de stikstofdepositie boven een bepaalde drempelwaarde uitkomt, en dat bepaalt ook de vergoeding (zoals wel of geen sloopkosten). Zie de website. Open 18 november tot 20 december 2024.
De MGB (Maatregel Gerichte Beëindiging) is een vrijwillige beëindigingsregeling. Hiermee kunnen veehouders vrijwillig stoppen. De regeling is aanvullend op de landelijke beëindigingsregelingen Lbv en de Lbv-plus. Veehouderijen die meer uitstoten dan een zekere drempelwaarde en gelegen zijn in met name genoemde gebieden of de zone van 2,5 km eromheen, komen in aanmerking. Ook gedeeltelijke beëindiging (dus bijv. van één veehouderijtak) is mogelijk. Voorwaarden: slopen, inleveren dierrechten, aanpassen vergunning Natuurbeschermingswet. Subsidie: productierechten, sloopkosten, inhuur van een deskundige.
Om de fiscale gevolgen van bedrijfsbeëindiging te verzachten zijn er: de stakingsaftrek ter grootte van maximaal € 3.630, het - onder voorwaarden - uitstellen van belastingheffing over de stakingswinst indien de opbrengst wordt aangewend voor stakingslijfrente, en daarnaast kan onder voorwaarden een herinvesteringsreserve worden gevormd of gebruikt.
De nieuwe subsidieregeling ‘Samenwerking voor integrale gebiedsontwikkeling’ is voor partijen in gebieden, die projecten willen uitvoeren in gebiedsprocessen. In 2025 volgt subsidie voor de voorbereiding van een dergelijk gebiedsproces. Het gaat om samenwerking tussen partijen rondom een integraal opgesteld gebiedsplan. Subsidie is mogelijk voor productieve en niet-productieve investeringen als onderdeel van het gebiedsplan, kennisoverdrachtactiviteiten, voorbereiding en uitvoering van kavelruil, het ontwikkelen en beproeven van innovaties en voor draagvlakontwikkeling en samenwerking. Open van 18 november 2024 tot 28 februari 2025.
De subsidie voor kavelruil is onderdeel van de in november 2024 opengaande regeling Integrale gebiedsontwikkeling. Om kavelruil te faciliteren is een grondpot beschikbaar.
Het Rijk heeft de Nationale Grondbank (NGB) ingesteld. Deze beschikt over een leenfaciliteit van € 200 miljoen. Doel is (ruil) gronden voor extensivering en verplaatsing aan te kopen en weer toe te delen in gebiedsprocessen. De provincie heeft een pilot gestart om 100 hectare grond te verkopen aan boeren die garanderen dat ze hun bedrijfsvoering met die grond natuurinclusief maken. Kijk voor meer informatie op onze webpagina over Gronden en gebouwen kopen en landbouwgrond pachten.
Voor bedrijfsverplaatsing van veehouderijen vanaf nabij gelegen Natura2000-gebieden is een provinciale subsidie beschikbaar. Bijdragen zijn bedoeld voor sloopkosten, verhuizing en aanpassing van de nieuwe veehouderijlocatie. De maximale bijdrage is € 600.000.
Ook het Rijk heeft een steunregeling voor bedrijfsverplaatsing (Lvvp) geopend. Die richt zich op veehouderijen met piekbelasting en staat tot in de loop van 2027 open. Ook hier steun voor sloopkosten, verhuizing en aanpassing van de nieuwe veehouderijlocatie. Zie de website voor bedragen.
Projecten die bijdragen aan de leefbaarheid van het platteland en passen binnen een reeds opgestelde Lokale Ontwikkelingsstrategie (LOS) voor dat gebied kunnen gesubsidieerd worden. Inwoners, buurtorganisaties, agrariërs, stichtingen en verenigingen kunnen subsidie aanvragen. Het gaat om zes gebieden in Gelderland: de Achterhoek, De Liemers, Rijk van Nijmegen, Maas en Waal, GEUS (Garderen, Elspeet, Uddel en Speuld), Rivierenland en IJsselvallei.
Via het Platform natuurinclusieve landbouw is er subsidie om bedrijfsplannen voor natuurinclusief beheer op te stellen.
Er zijn subsidies om natuurinclusief boeren te bekostigen. Neem daarvoor contact op met de collectieven: Boerennatuur Veluwe , Collectief Achterhoek, Collectief Rivierenland). Het gaat om Agrarisch natuur- en landschapsbeheer (Anlb), blauwe diensten en bodembeheer, Functieverandering voor Gelders Natuurnetwerk, en voor het doen van Fysieke investeringen.
Subsidie voor duurzaam bodembeheer is mogelijk vanuit Agrarisch natuur- en landschapsbeheer (ANLb), de fysieke investeringen, de maatregelen uit het nieuwe GLB vanaf 2023 (waaronder ecoregelingen) en projectsubsidies uit het programma Bodem, zoals LifeCO2Sand. Zie ook het Deltaplan Agrarisch Waterbeheer, onderdeel bodem.
Wilt u subsidie voor het aanleggen en ontwikkelen van bos op uw landbouwgrond, dan is er de regeling Aanleg agroforestry. Subsidiepercentage 75%, maximum € 20.000. Inmiddels is het subsidieplafond bereikt. Vanaf 13 januari gaat de subsidieregeling weer open.
Grondeigenaren en -gebruikers kunnen een beroep doen op de regeling RVO Kwaliteitsimpuls natuur en landschap (SKNL).
De ecoregeling [LB1] start weer op 15 oktober 2024. Agrariërs kunnen eco-activiteiten kiezen en krijgen daarvoor een vergoeding. Een aantal van deze activiteiten is gericht op extensivering, zoals extra weidegang en onderhoud van houtwallen. Subsidie van € 60 tot € 200 per hectare.
Agrariërs kunnen natuurterreinen beheren, door samen een terreinbeherende organisatie op te richten. Daartoe moet de organisatie gecertificeerd worden. Meer informatie op is te vinden op de website van Stichting Certificering SNL.
Voor eigenaren van kwetsbare hoefdieren of pensionstalhouders is er een subsidieregeling voor de aanschaf van vaste of verplaatsbare afrastering om dieren tegen de wolf te beschermen: Voorkomen van schade door wolven. Het gaat om buiten verblijvende runderen, schapen, geiten, varkens, paarden, ezels, pony’s, lama’s, alpaca’s en damherten en edelherten in een afgesloten omgeving.
Wanneer een ondernemer de veehouderijactiviteiten staakt en nieuwe economische activiteiten start, is subsidie mogelijk voor de investeringen. Voorwaarden: inleveren vergunning Natuurbeschermingswet voor 85%, wijziging naar een nieuwe bestemming. Open tot en met 31 december 2026.
