Deze maand de vondst van Stephan. Hij is manager van het Archeologisch Depot Gelderland en toont ons een spreukbeker, die ook nog goed past bij vandaag: Valentijnsdag.
Vondst van de maand: een spreukbeker
In aanloop naar het nieuwe Archeologisch Depot Nijmegen en Gelderland lichten we elke maand een vondst uit het depot uit. Mensen die bij of voor het depot werken laten hun favoriete vondst zien.
Persoonlijk vind ik Latijnse teksten boeiend, want ze vertellen veel over het toenmalige leven en de gedachtes van mensen.
Ik raakte gefascineerd door een bepaalde groep Romeins aardewerk: de zogenaamde spreukbekers. Dit zijn drinkbekers met een grijs-zwart glanzende deklaag waarop in witte verf een Latijnse spreuk of een motto is geschilderd. Ze zijn gemaakt in de laat-Romeinse tijd (3e en 4e eeuw na Christus). We vinden ze bij ons in Nijmegen vaak als gift in een graf. In de opgeschilderde spreuken komt veel levensvreugde tot uitdrukking. Veel van deze motto’s zijn blijkbaar gebruikt bij gezellige borrels in de kroeg en om elkaar toe te proosten. Daarnaast gaat het ook om liefde. Op sommige bekers staat ‘amo te’ wat ‘ik hou van jou’ betekent.
Een vondst die me sterk bij is gebleven is deze beker uit Trier. Hierop staat ‘Vitula’, Latijn voor ‘kalfje’. Dit zou heel goed een koosnaampje geweest kunnen zijn voor een geliefde. Dierlijke koosnamen gebruiken we ook nu nog, ook al zou de koosnaam ‘kalfje’ nu toch een beetje bijzonder zijn. Het is toch gaaf dat we dit na bijna 2.000 jaar nog te weten komen over de Romeinen. Ook deze beker is een gift in een graf, meegegeven door een nabestaande. We kunnen alleen vermoeden dat deze spreukbeker tijdens het leven een bijzondere betekenis heeft gehad voor degene die hieruit dronk.
