Interview Samira
Lees hier de uitgeschreven tekst van het interview met Samira over het werk ‘Syrian Elsewhere'. Klik op de foto van het werk voor een grote weergave.
Olof: We kijken naar Syrian Elswhere van Mohan Dehne met Samira. Samira wat zie jij?
Samira: Als ik kijk naar deze foto uit de reeks. Het is een serie van vier foto's, we hebben het nu over de foto van de wat oudere dame met hoofddoek. Wat je ziet is dat heeft Mohan Dehne in de andere drie werken ook gedaan, hij gebruikt volgens mij een soort persiglas. Om het gezicht door midden te verdelen als het ware en dan maakt hij er een foto van. Je ziet het ook aan de onderkant van de foto. Daarmee laat hij een soort tweedeling van het gezicht zien. Je kan zeggen: dat is het. Hij heeft een foto gemaakt door middel van een persiglas het in twee delen verdeeld. Waarbij het ene deel wat meer helder te zien is dan de andere kant. Maar als ik verder kijk dan zie ik echt de tweestrijd zeg maar. En als ik een beetje doordenk, dat doet me denken aan: met je ene been, met je andere been elswhere. Dan kom ik terug bij de titel van zijn serie. Wat ik heel mooi vind, nogmaals even terug naar de reeks. Hij heeft een jonge man met baard, best wel leuke bij de tijdse man. Een leuke vrouw, bij de tijds. Een jong meisje en deze vrouw. Als je deze vier naast elkaar zit krijgt het een andere betekenis. Wat betekent elswhere voor deze vier individuen.
Olof: Wat voor ideeën krijg je hierbij?
Samira: Wat ik denk, dat vul ik zelf in. Elswhere zou voor de jonge mensen makkelijker zijn dan voor deze vrouw. Want die heeft een hele historie in haar thuisland, vaderland. Ga dan maar Elswhere je nieuwe huis maken. Ik weet nog dat ik zelf voor deze stemde boven de foto van het jonge meisje. Want we mochten er 1 aanschaffen.
Olof: Aanschaffen in de provinciale collectie?
Samira: Ja klopt. In mijn ogen is het voor haar een grotere opgave om van haar elswhere tot een nieuw thuisland te maken. Dan voor het jonge meisje en de jongvolwassenen.
Olof: Dus voor jou zit er meer lading in dit beeld?
Samira: Ja. En als ik eraan denk, dan denk ik van: wat is de definitie van elswhere je huis maken? Is dat niet goed genoeg als zij gewoon faciliteert, zoals haar kinderen. Laten we zeggen dat de andere drie haar kinderen zijn bijvoorbeeld. Is het niet voldoende dat zij faciliteert dat die drie maximale halen uit een nieuw huis, bouwen aan hun toekomst. Kan zij niet gewoon die rol spelen. Kunnen we niet onze verwachtingen bijstellen, dat het voldoende is dat zij hier gewoon. Snap je wat ik bedoel?
Olof: Ik zit even te zoeken, want je zegt faciliteert. Maar bedoel je dat wij iets voor deze vrouw doen ten opzichte van de verwachtingen.
Samira: Maar dat zegt misschien alles over mijn verwachtingen over integratie en goed inburgeren zijn. Voor die andere drie zou het makkelijker zijn op het eerste oog.
Olof: Dus jij legt de relatie met de mate van inburgering die je verwacht van iemand.
Samira: Op basis van hun leeftijd zal het makkelijker zijn om een nieuwe taal eigen te maken, om een opleiding of een vak te leren. En voor haar zal het veel moeilijker zijn. Ze heeft waarschijnlijk een huis te runnen. Dat is allemaal op basis van wat je ziet he.
Olof: Nou dat is interessant, want jij bent er over aan het nadenken met je hersens. Maar wat voor gevoel roept zo'n beeld nou op.
Samira: Ja dat ze echt een heel leven achter zich heeft. Dat ze een heel identiteit heeft gevormd en nogmaals dat baseer ik op wat ik zie. Ja die tweedeling van haar, in hoeverre gaat het in haar voordeel werken. Want dan kijk ik naar die andere drie. Mijn eerst associatie was, als je dat ziet, dat schermpje in het midden van het gezicht. Dan zegt het mij alles over de dilemma's van multi-etniciteit. Maar dat heeft ook een keerzijde, dat geeft een voordeel dat je kan switchen.
Olof: Is dat ook iets wat jou persoonlijk raakt, op welke manier?
Samira: Jazeker. Ik heb zelf de voordelen van leven in twee werelden ervaren. Dat ervaar ik elke dag. Maar ik kan niet ontkennen dat het ook een keerzijde heeft.
Olof: Kun je wat voorbeelden noemen?
Samira: Het is heel makkelijk om je in te leven. Je kan heel makkelijk van beiden werelden dingen pakken en inzetten. Het werkt heel vaak in mijn voordeel.
Olof: Een soort verrijking?
Samira: Ja, ik zeg dan twee werelden. Maar het is eigenlijk meerdere. Het feit dat ik ben opgegroeid in Iran en het grote deel van mijn leven in Nederland. Maar ik kan nog heel makkelijk bij de 14 jaar in Iran. Wat ik heb meegemaakt en opgedaan en ik houd het ook levendig. Maar daardoor kan ik heel makkelijk in de wereld van mijn man stappen, die een Turkse achtergrond heeft. En ik kan heel makkelijk in de wereld van mijn beste vriendin komen die Syrisch en christelijk is.
Olof: Dus je kan heel makkelijk schakelen?
Samira: Het schakelen is veel makkelijker, want je kent het gevoel. Hetzelfde kan ik ook weer met mijn Mexicaanse buurvrouw. Het heeft niks te maken met waar je van de wereld vandaan komt, maar dat code switching noemen ze dat. Dat gaat gewoon heel makkelijk. Want je kent dat gevoel.
Olof: Ja want het zit in je. Dus dat scherm zit in je.
Samira: Ja en dat scherm is gelukkig transparant. En misschien wel met een bedoeling. Want het zegt alles over hoe fluide het is. Het is er, maar je kan er doorheen kijken. Je kan er makkelijk bij.
Olof: Het is niet afgesloten. En als je de beelden ziet, ken je dan mensen die er zo uitzien?
Samira: Ja en dan denk ik ze zal wel een moeder zijn en een heel gezin te runnen hebben en niet aan zichzelf toekomen. Dat moet ik heel vaak bijstellen aan wat ik ken uit mijn omgeving. Want ik ken ook heel veel mensen die er zo uit zien en dan arts zijn geweest in het eigen land. En hier gewoon de draad hebben kunnen oppakken. Dus dat brengt mij weer terug bij een thema van onze kunstrondleidingen: niets is wat het lijkt. Elke keer word je eraan herinnerd, dit is wat je in eerste oog opslag waarneemt en denkt en invalt.
Olof: Dus er is een verschil tussen wat je ziet en wat het kan zijn. Dankjewel
