Veelgestelde vragen vernieuwing omgevingsvisie

In de omgevingsvisie beschrijven we keuzes en plannen voor de toekomst en inrichting van Gelderland. En hoe we onze ruimte en leefomgeving willen gebruiken en beschermen. De omgevingsvisie is daarmee hét document dat Provinciale Staten gebruiken om beslissingen te kunnen maken over de inrichting van Gelderland. 

De omgevingsvisie benoemt wat we willen bereiken op de langere termijn. De omgevingsvisie bevat keuzes en plannen voor de toekomst en inrichting van Gelderland. Op basis van de omgevingsvisie moeten we onze programma’s en projectbesluiten kunnen opstellen en zo nodig regels stellen in de omgevingsverordening. Daarbij moet de omgevingsvisie ook duidelijkheid bieden aan inwoners en onze professionele partners: onder andere maatschappelijke organisaties, kennisinstellingen, bedrijven, belangenverenigingen en medeoverheden zoals gemeenten en waterschappen.

De huidige omgevingsvisie Gaaf Gelderland uit 2018 is niet meer actueel en stuurt te weinig. Ook voldoet de huidige omgevingsvisie niet op alle punten aan de Omgevingswet. Door de omgevingsvisie te vernieuwen, kunnen we beter inspelen op nieuwe ruimtelijke en maatschappelijke ontwikkelingen.

Provinciale Staten stellen de omgevingsvisie vast. De omgevingsvisie is hét document dat Provinciale Staten gebruiken om beslissingen te kunnen maken over de inrichting van Gelderland. 

De kadernota is een tussendocument voor de vernieuwing van de omgevingsvisie. Het is een voorstel van Gedeputeerde Staten aan Provinciale staten. In de kadernota stellen we de eerste inhoudelijke keuzes voor. Aan de hand van deze kadernota vragen we Provinciale Staten om richting voor de vernieuwing van de omgevingsvisie en maken we afspraken over welke accenten we straks leggen in de uitgewerkte omgevingsvisie. 

In de kadernota staan op hoofdlijnen de ambities voor de toekomst van Gelderland, uitgesplitst in drie ontwikkelingen: naar een vitaal landelijk gebied, naar sterke steden, dorpen en regio’s en naar een toekomstbestendige economie met passende netwerken. Gedeputeerde Staten stellen voor om bij het maken van keuzes prioriteit te geven aan leefbaarheid, biodiversiteit en regionale identiteit. Er zijn veel opgaven die allemaal ruimte vragen in Gelderland, waardoor deze waarden onder druk kunnen komen te staan. Daarom moeten we keuzes maken over welke ontwikkeling waar gewenst is. Gedeputeerde Staten stellen in de kadernota vier sturende principes voor als hulpmiddel voor het maken van deze keuzes: zorgvuldig ruimtegebruik, bodem en water, energie en bereikbaarheid. Als provincie hebben we niet bij elke maatschappelijke opgave een rol. Gedeputeerde Staten stellen in de kadernota voor om hier duidelijker in te zijn en in de omgevingsvisie verder uit te werken wat het provinciaal belang is. In de kadernota hebben we ook de inbreng, belangen en ideeën meegewogen die we hebben opgehaald in de eerste participatieronde.

De kadernota wordt besproken en vastgesteld door Provinciale Staten. Dit document is daarmee de basis en bepaalt de richting voor de uitwerking van de omgevingsvisie. De kadernota heeft geen juridische status als sturend document. Tot de vernieuwde omgevingsvisie wordt vastgesteld, gelden de bestaande beleidskaders. Beleidskaders die zijn vastgesteld door Provinciale Staten of die de komende tijd nog worden opgesteld, zijn een bouwsteen voor de nieuwe omgevingsvisie. Waar mogelijk zijn ze al gebruikt als input voor de kadernota. De vastgestelde beleidskaders komen te vervallen bij het besluit over de omgevingsvisie (voorjaar 2026). Daarna stellen Provinciale Staten alleen voor thema’s buiten de fysieke leefomgeving aparte beleidskaders vast.

Tot de vernieuwde omgevingsvisie wordt vastgesteld, gelden de bestaande beleidskaders. Beleidskaders die zijn vastgesteld door Provinciale Staten of die de komende tijd nog worden opgesteld, zijn een bouwsteen voor de nieuwe omgevingsvisie. Waar mogelijk zijn ze al gebruikt als input voor de kadernota. De vastgestelde beleidskaders komen te vervallen bij het besluit over de omgevingsvisie (voorjaar 2026). Daarna stellen Provinciale Staten alleen voor thema’s buiten de fysieke leefomgeving aparte beleidskaders vast.

Om een goed besluit te kunnen nemen over de omgevingsvisie, gaan we verschillende onderzoeken uitvoeren in een zogenoemd ‘milieueffectrapport’. We onderzoeken en beschrijven de gevolgen van de omgevingsvisie en de keuzes in de omgevingsvisie voor onze leefomgeving en het milieu. Naast effecten op het milieu, onderzoeken we ook thema's als gezondheid, duurzaamheid en klimaatadaptatie, vanwege de integraliteit van de omgevingsvisie. Het milieueffectrapport noemen we ook wel een Omgevingseffectrapport, ook wel afgekort tot OER.

De eerste stap om te komen tot een Omgevingseffectrapport (OER) is een onderzoeksagenda. Dat noemen we de Notitie Reikwijdte en Detailniveau (NRD). De NRD beschrijft wat er in het Omgevingseffectrapport onderzocht gaat worden (de reikwijdte) en tot in welk detail (detailniveau). Deze onderzoeksagenda stellen we op met onder andere input vanuit de kadernota. 

Er zijn meerdere momenten om mee te doen. Zo geven we iedereen zo goed mogelijk de kans om op een passend moment en op een passende manier mee te doen in dit traject. We begonnen in september-november 2024 met de 1e ronde, die is in december afgerond. Daarin haalden we bij verschillende doelgroepen inhoud, invalshoeken en prioritering op. Al deze uitkomsten, inclusief de input van Provinciale Staten uit de kadernota, brengen we samen. Tot en met de zomer 2025 werken we deze inhoud verder uit tot een ontwerp omgevingsvisie. In het najaar van 2025 vindt de tweede participatieronde plaats. Dan toetsen we de opbrengsten. Is dat wat we opschrijven goed te volgen en begrijpelijk? En wat vindt u van de inhoud en mogelijke keuzes? Tot slot is het nog mogelijk om mee te doen en te reageren in de zogeheten derde participatieronde. Dan vindt de formele toetsing plaats en kunt u reageren op de nieuwe omgevingsvisie in de vorm van zienswijzes.

Als u Provinciale Staten naar aanleiding van de kadernota nog dingen wilt meegeven, kunt u gebruik maken van de inspraakmogelijkheid. Als u ons dingen wilt meegeven voor de verdere uitwerking, kunt u ook contact opnemen via het provincieloket.

Van donderdag 20 februari tot en met woensdag 2 april 2025 kunt u op deze onderzoeksagenda reageren door een 'zienswijze' in te sturen. U kunt op drie manieren reageren:

1. Digitaal: Via ons digitale formulier kunt u uw reactie indienen, deze kunt u in die periode vinden via www.gelderland.nl/omgevingsvisie
2. Per post: Stuur uw reactie per post ter attentie van: 
   Het college van Gedeputeerde Staten van Gelderland
   o.v.v. Vernieuwing Omgevingsvisie, zaaknummer: 2025-000905
   postbus 9090 
   6800 GX Arnhem 
3. Mondeling: Voor het noteren van uw mondelinge reactie kunt u op werkdagen tussen 9:00 uur en 16:30 uur een afspraak maken via het Provincieloket, 026 359 9999. Van dit gesprek wordt een verslag gemaakt dat geldt als een zienswijze.

In verband met verdere correspondentie ontvangen wij bij uw zienswijze graag uw naam, adres en e-mailadres.

Informatiebijeenkomst: Op maandag 10 maart 2025 organiseren we een online informatiebijeenkomst over de procedure en het opstellen van het Omgevingseffectrapport. Aanmelden is nodig en kan via deze aanmeldlink.