2: Prins Clausplein Dinxperlo

Niet langer een plein vol auto’s, maar een groene oase

Het Prins Clausplein ligt in het centrum van het dorp Dinxperlo, een plaatsje in de gemeente Aalten in de Achterhoek. Het plein vormt samen met de kerk het hart van het centrum. Het is nu een volledig versteende ruimte die in gebruik is als parkeerterrein. Tien kastanjebomen rond het plein zijn ziek en moeten worden gekapt. Samen met enkele bedrijven gaat de gemeente aan de slag om van het plein een aantrekkelijke, groene omgeving te maken.

Hittestress

Het Prins Clausplein is donkerrood gekleurd op hittestresskaarten. De temperatuur kan er op warme dagen wel vier graden hoger liggen dan op andere plekken in de omgeving. Maar daar komt verandering in. Er ligt een ontwerp van een mooi nieuw plein. Op dat plein is het oppervlakte aan steen aanzienlijk teruggebracht. Ook is het er straks niet langer een komen en gaan van auto’s. Alle parkeerplaatsen worden verwijderd. De zieke kastanjebomen maken plaats voor nieuwe bomen die op een groot deel van het plein schaduw bieden. Ook siert straks een lichte kleur baksteen het plein, waardoor de omgeving minder snel opwarmt. Een speelelement met water brengt kinderen op warme dagen niet alleen veel vertier, maar ook verkoeling. 

Een slim systeem voor wateropvang

Wateroverlast kan zorgen voor schade aan gebouwen en slecht bereikbare wegen. Om dit te voorkomen, maakt de gemeente straks gebruik van een slim digitaal beheersysteem voor het opvangen en hergebruiken van regenwater. Via goten stroomt het regenwater in waterbuffers boven en onder de grond, wanneer de bodem geen water meer kan opnemen. Sensortechnologie volgt de neerslagvoorspellingen en zorgt dat het opgevangen water tijdens droogte automatisch naar de bomen en planten wordt gepompt.

Via goten stroomt het regenwater in waterbuffers boven en onder de grond.

Meer planten, meer insecten

Op het plein komt veel ruimte voor inheemse kruiden, struiken en bomen. Bij de keuze van de beplanting wordt goed gekeken naar de plek, de bloeiperiode en de aantrekkingskracht voor insecten. Denk bijvoorbeeld aan het gebruik van laagblijvende bollen. Deze bloeien vroeg in het voorjaar, van februari tot begin april. Insecten als hommels komen daar graag op af. De hommelkoninginnen zijn namelijk al vroeg in het jaar op zoek naar nectar om zich genoeg te voeden en daarna een nest te maken. De nieuwe beplanting zorgt voor aanzienlijk meer insecten op en rond het plein. Ook komen op het plein een insectenhotel en enkele kasten voor vleermuizen en zwarte roodstaarten, mooie kleine trekvogels.

Een huiskamer voor het dorp

Het plein krijgt een flinke metamorfose. Terwijl het nu volledig in gebruik is als parkeerterrein, fungeert het straks als huiskamer en ontmoetingsplek. Het wordt er prettig toeven voor de inwoners. En ook verwelkomt het plein mensen die een bezoekje brengen aan het dorp. Het is een fijne stop voor toeristen op de fiets en mensen uit het nabije Duitsland die graag een bezoekje aan de markt brengen. Ze kunnen er uitrusten op een bankje, een drankje nuttigen op een terras en genieten van festiviteiten en gezelligheid. Kinderen kunnen er lekker spelen en vanaf het verzorgingstehuis komt er een dementie-vriendelijke route met veilige oversteekplaatsen. Ook is het nieuwe plein een plek vol verhalen over de geschiedenis, grensgebeurtenissen en smokkelroutes.

In gesprek met bewoners en ondernemers

Wat wensen bewoners en ondernemers? Welk plein hebben zij voor ogen? Op vier bijeenkomsten was er volop ruimte voor gesprek en inbreng. En daarbij blijft het niet. Zodra het plein daadwerkelijk contouren krijgt, komt de gezamenlijke boomplantdag op de agenda. Ook de Duitse stad Bocholt denkt mee. Hoe richt je een plein in, hoe pak je dat aan? Wat kunnen Duitsland en Nederland in dat opzicht van elkaar leren? Het is een enerverend en nuttig proces. Het zorgt voor een plein waar iedereen zich thuis voelt. 

Ook de Duitse stad Bocholt denkt mee.

Het oordeel van de jury

De jury is onder de indruk van dit project. Het versteende plein verandert radicaal in een groene oase. Vele planten en bomen sieren straks het plein, er zullen volop vogels kwetteren en jong en oud zal zich er goed vermaken. Voor iedereen wordt het een fijne ontmoetingsplek, of het nu is voor een bezoekje aan de markt, een festiviteit of even een wandeling en kort praatje. Ongetwijfeld inspireert dit project ook andere dorpen om met vergroening aan de slag te gaan. 

Foto's en illustraties