Gelders succes genomineerd voor KVK Innovatie Top 100

Het Nijmeegse AeroCount ontwikkelde een vernieuwende, betaalbare manier om direct te zien wat ergens de luchtkwaliteit is. Met die informatie kunnen gemeenten het welzijn van inwoners verbeteren en ziektekosten besparen. “Door vervuilde lucht gaan mensen gemiddeld 12 maanden eerder dood”, vertelt medeoprichter Beate Stevens. “Wil je dat verkorten, dan moet je meten. Ademen mensen bijvoorbeeld door een nieuwe weg meer fijnstof in? Of juist minder, omdat het verkeer beter doorstroomt en op een andere plek minder rijdt? Je kunt betere conclusies trekken als je precies weet wanneer stoffen in de lucht komen. Dat kon nog niet: gemeenten hingen 4 weken lang een buisje op, waarna in het lab werd gekeken hoeveel van een bepaalde stof erin zat. Ons systeem meet elke minuut en we vertalen die gegevens naar begrijpelijke informatie.” Beate onderneemt graag in Gelderland. “Contacten met de Radboud Universiteit, de HAN en ROC Nijmegen bieden kansen en fijne stagiaires. Van studenten natuurkunde die iets maatschappelijks willen doen, tot studenten die zich bezighouden met verkoop en juist heel praktisch zijn. Dat vind ik mooi.” 

Dit technologiebedrijf uit Harderwijk maakt sensoroplossingen waarmee overheden van alles kunnen meten. De nieuwste laat zien welke bomen dorst hebben. “Groen in steden wordt steeds belangrijker. Maar door ruimtegebrek, extreem weer en tekort aan zoet water is het lastig jonge bomen te laten groeien”, weet Robin Schapink, manager innovatie en commercie. “De eerste 3 jaar krijgen ze extra water. Maar niet elke boom op elke plek heeft evenveel water nodig en bomen gaan ook dood door te veel water. We plaatsen sensoren bij de wortels van bomen. Die sensoren verspreiden we efficiënt over de gemeente, zodat we met zo min mogelijk sensoren alle bomen in beeld hebben. Het systeem maakt routes waardoor de waterwagen alleen langs de bomen gaat die water nodig hebben. Daardoor bespaar je water, tijd en brandstof (minder CO2-uitstoot). De groenspecialist heeft zo tijd voor de bijzondere bomen die extra zorg nodig hebben. En de jonge aanplant groeit sneller tot grote, gezonde bomen.”

Toen er statiegeld op blikjes kwam, zag Ruben Autsema een gat in de markt. “Inleveren kan bij supermarkten, maar dan loop je met een plakkerig blikje en moet je in de rij om je geld terug te krijgen”, vertelt Valerie van Zuijlen, die met LABNEST uit Ede Statieheld op weg hielp. Statieheld maakte een compacte automaat voor onder andere pretparken, winkelcentra, tankstations en festivals; locaties waar veel blikjes worden leeggedronken. Een slimme camera controleert of er statiegeld op het blikje zit. Zo ja, dan krijg je dat meteen op je rekening. Of je schenkt het aan het goede doel. “Begin 2024 plaatsten we 20 automaten. Voor eind 2024 hebben we er 170, en we blijven groeien. Want het werkt: scholen willen milieubewust zijn, leerlingen sparen bijvoorbeeld een ‘gratis’ broodje voor de lunch bij elkaar. Het scheelt rijen aan de balie van winkels en tankstations. Bij sportclubs geven mensen hun club massaal een duwtje in de rug. Rond Ede zitten veel jonge technische talenten, ondernemers en mensen die in de ideeën van startende ondernemers durven te investeren. Dat biedt starters de kans te groeien.”

“Er belanden veel medicijnresten in het riool”, vertelt medeoprichter Mattijs Maris. “Die komen in ons oppervlaktewater terecht. Dat zorgt voor risico’s voor het milieu en onze gezondheid. En het kost steeds meer moeite om schoon drinkwater te maken. Water zuiveren gaat makkelijker dicht bij de bron. In het rioolwater van ziekenhuizen zitten relatief veel medicijnresten. Omdat we weten welke stoffen we op moeten vangen, maken we toiletten met filters voor specifieke afdelingen. Dat werkt heel goed. 4 jaar geleden begonnen we met een filter voor radioactieve stoffen uit kankermedicijnen. Binnen 24 uur plast de patiënt 75% van die stoffen uit. Dat mag van de wet niet in het riool van ziekenhuizen komen. Ziekenhuizen slaan het filter uit het toilet veilig op in een box van lood. Nog een voordeel: veel medicijnen worden gemaakt van schaarse, dure grondstoffen. We maakten daarom een soort gootsteen met filter voor apotheken, waar ze oude medicijnresten in kunnen doen. En voor intensive cares, waar veel medicijnresten belanden in zakken urine. Medewerkers spoelen de vloeistoffen zorgeloos weg en wij vangen grondstoffen op om te hergebruiken.”

Dit familiebedrijf begon bijna 80 jaar geleden in Oldebroek met 1 landbouwtrekker. Nu bestaat het bedrijf uit meerdere ondernemingen. Van Werven Infra BV is gespecialiseerd in grondverzet, van verhuur van machines tot zand vervoeren en complete projecten uitvoeren. “Dat kunnen we nu volledig zonder uitstoot”, vertelt directeur Harry Hertsenberg. “Met elektrische graafmachines bijvoorbeeld. Accuboxen zorgen voor de benodigde stroom voor de machines en al het transport is uitstootvrij, ook ons woon-werkverkeer. Dat doen we omdat klanten er steeds meer om vragen en natuurlijk omdat het goed is voor het milieu.”

Roel Bleumer studeerde werktuigbouw, zijn broertje elektrotechniek. Bij een bedrijf dat windmolenparken bouwt, zagen ze dieselaggregaten staan. “Die verstoken continu diesel. Duurzame energie gebruiken moet ook kunnen zonder aansluiting op het stroomnet, vonden we. We maakten tekeningen en het Oosterbeekse Green Trust vroeg ons het te bouwen.” Zo begonnen ze 7 jaar geleden, in het schuurtje bij pa en ma. Nu hebben ze zo’n 55 medewerkers en staan hun aanhangers met mobiele energie op zo’n 400 plekken in Europa, zoals bij bouwplaatsen en evenementen. “We begonnen met aanhangers met zonnepanelen, batterijen en omgebouwde brandstofmotoren op biobrandstof. Want je kunt niet zeggen: morgen heb je even geen stroom omdat de zon niet schijnt. Zo beperkten we de uitstoot met zo’n 90% en de brandstof met ongeveer 80%. Het kan nog duurzamer. Dus werken we aan energie uit waterstof. Gelderland is een ideale plek om te ondernemen. Dankzij de A12 en A50 kun je alle kanten op. En de mensen zijn heel prettig: niet lullen, maar poetsen. Samen de schouders eronder zetten als het lastig wordt.” De broers zorgen niet alleen voor energie, ze krijgen ook energie van elkaar. “We hebben aan een half woord genoeg. Samen ondernemen is prachtig.”