Reguleren: Voorbeelden en inspiratie

Sommige woningsplitsingsproblemen spelen in gelijke mate in de gehele gemeente:

• De gemeente Amsterdam heeft gemeentebreed beleid vastgesteld om woningsplitsen te reguleren. Initiatiefnemers moeten onder andere voldoen aan een checklist van kwaliteitseisen en een funderingsonderzoek alvorens ze een splitsingsvergunning kunnen krijgen. De kaders voor het splitsingsbeleid van de gemeente Amsterdam zijn vastgelegd in de huisvestingsverordening (hoofdstuk 3 Afdeling II) en de nadere regels voor het splitsen in appartementsrechten (hoofdstuk 7)
  Lees meer over Gemeente Amsterdam - Huisvestingsverordening
  Lees meer over Gemeente Amsterdam - Regels splitsen appartementsrechten
• Om ervoor te zorgen dat relatief goedkope woningen niet worden gesplitst zodat deze beschikbaar blijven voor starters, heeft de gemeente Barneveld (zie Hoofdstuk 7, Hoofdstuk 5, Artikel 36) een splitsingsverbod ingesteld voor woningen met een WOZ-waarde tot € 300.000. Door woningsplitsen worden deze woningen dusdanig klein dat ze niet meer aantrekkelijk zijn voor starters, met name wanneer marktontspanning optreed.
  Lees meer over Gemeente Barneveld - Splitsingsverbod

Door woningsplitsen komen er meer mensen te wonen in een bepaald gebied, wat de druk op ruimte, voorzieningen en infrastructuur opvoert. Vaak komt dit voor wanneer er een grote vraag is naar kleine betaalbare woningen voor starters in een stedelijke omgeving. De effecten van het woningsplitsen oefenen een grote druk op de leefbaarheid en beleving van de buurt uit. Dit gebeurde bijvoorbeeld in Utrecht, Schiedam en Den Haag:

• In Den Haag heeft de gemeente het splitsen van woningen in een aantal buurten verboden, maar in andere buurten is het nog toegestaan. Zo blijven er voldoende woningen voor grotere huishoudens over. Ook wordt de druk op de leefbaarheid zo niet te hoog. De gemeente Den Haag heeft dit beleid vastgelegd in een huisvestingsverordening.
  Lees meer over Gemeente Den Haag - Huisvestingsverordening
• De gemeente Utrecht heeft een vergelijkbaar, maar minder vergaand beleid dan de gemeente Den Haag. Utrecht heeft ook een huisvestingsverordening, maar verbiedt het woningsplitsen niet in bepaalde delen van de gemeente.
  Lees meer over Gemeente Utrecht
• De gemeente Schiedam heeft te maken met hoge druk op de leefbaarheid door woningsplitsen. Ook is er sprake van huurdersuitbuiting en ‘warme bedden’ voor arbeidsmigranten. Door middel van een drietal huisvestingsverordeningen en een experimentele opname in de Algemene Plaatselijke Verordening (APV) probeert de gemeente Schiedam de problematiek in de gemeente terug te dringen.
  Lees meer over Gemeente Arnhem

Soms komt woningsplitsingsproblematiek met name voor in een bepaalde wijk of in een bepaalde kern. Dan is beleid op een lager schaalniveau soms nuttiger.

• Gemeente Apeldoorn heeft bijvoorbeeld woningsplitsen tussen 2014 en 2019 verboden. Sinds 2020 is het alleen nog verboden buiten het stedelijk gebied.
  Lees meer over Gemeente Tiel
• Gemeente Arnhem verbiedt woningsplitsen in bepaalde wijken. Hier kunnen geen vergunningen voor woningsplitsen meer aangevraagd worden. Daarnaast moet elke woning beschikken over een berging en een buitenruimte. Dit zijn relatief strenge splitsingseisen, waarschijnlijk ingezet om kwalitatief hoogwaardige woningen te realiseren.
  Lees meer over Gemeente Nijkerk
• De gemeente Tiel heeft het splitsen van woningen gedurende één jaar verboden, hier speelt problematiek met arbeidsmigranten. Er ontstond een concentratie van woningen in bepaalde straten waar veel arbeidsmigranten verbleven. Er ontstond weerstand vanuit de andere wijkbewoners en er ontstonden on(brand)veilige en onhygiënische situaties. Daarom heeft Tiel woningsplitsen binnen de bebouwde kom verboden.
• Ook Nijkerk neemt in de beleidsnota woningsplitsing en kamerbewoning op dat woningsplitsing zich niet mag concentreren in een straat. Er moet worden voldaan aan milieu-hygiënische, brandveilige en beeldvormende voorwaarden.
• De gemeente Eindhoven verbiedt het splitsen van een woning of het kamergewijs verhuren van een pand als die woning (deels) valt in, of wordt geraakt door, een cirkel met een straal van 30 meter gemeten vanuit het middelpunt van een bestaand kamergewijs bewoond pand en/of een bestaande gesplitste woning. De 30 meter-regel geldt in de hele stad, met uitzondering van het centrumgebied.
  Lees meer over Gemeente Eindhoven
• De gemeente Bronckhorst (zie paragraaf 8.2) stelt de eigenaar voor iedere woning die door woningsplitsing permanent wordt toegevoegd aan de voorraad verplicht de toevoeging te verevenen. Hieronder valt bijvoorbeeld een bijdrage aan het Fonds Bovenwijks Voorzieningen, verduurzamingsmaatregelen of een extra bijdrage aan landschappelijke inpassing. Daarnaast geldt er in de gemeente Bronckhorst nog een aantal specifieke ruimtelijke criteria, waarbij onderscheid is gemaakt tussen buiten of binnen de bebouwde kom. Het onderscheid zit met name in verschillende formaateisen van de gesplitste eenheden en parkeernormen.
  Lees meer over Gemeente Bronckhorst
• De gemeente Oude IJsselstreek staat woningsplitsing alleen toe in het buitengebied. Mits er wordt voorzien in een aantoonbare woonbehoefte en het woon- en leefklimaat voldoende gewaarborgd is. De karakteristieke boerderijen in het buitengebied mogen hun karakter niet verliezen.
• De gemeente Leudal  staat woningsplitsing alleen in het buitengebied toe wanneer er sprake is van een sociaal doel. Woningsplitsing biedt de mensen uit het buitengebied de kans in de eigen buurtgemeenschap te blijven wonen. Ook biedt woningsplitsing een mogelijkheid voor mantelzorg. Kinderen kunnen daardoor voor hun zorgbehoevende ouders zorgen. Een ander voorbeeld is dat er meergeneratiewoningen ontstaan waarbij grootouders, kinderen en kleinkinderen dicht bij elkaar kunnen wonen. Wanneer er geen sprake is van een sociaal doel is woningsplitsen niet toegestaan om een incourante woningvoorraad te voorkomen.
  Lees meer over Gemeente Leudal

• De gemeente Harderwijk wil in de gehele gemeente personen met een zorgvraag faciliteren door woningsplitsen onder voorwaarde van een aantal beoordelingscriteria toe te staan. Naast de veelvoorkomende eis dat de leefbaarheid niet mag lijden onder het woningsplitsen, stelt de gemeente Harderwijk ook eisen aan het verbeteren van geluidsisolatie en aan de clustering van woningsplitsen in bijvoorbeeld een straat. Verhuurders in de gemeente Harderwijk zijn verplicht een omgevingsvergunning aan te vragen. Hiervoor moeten ze eerst een leefbaarheidstoets doorstaan. Ook wordt aan het verlenen van de vergunning de voorwaarde van goed verhuurderschap verbonden. Daarmee wordt beoogd de leefbaarheid ook na de vergunningverlening te bevorderen.
• Bekijk de voorbeeldtekst waarin ‘goed verhuurderschap’ wordt gedefinieerd in een beleidsregel (paragraaf 3).