Sneller en beter
Maasdriel heeft net als veel andere gemeenten in een woondeal afspraken gemaakt over het aantal woningen dat zij tot 2040 gaat bouwen. Dit zijn ongeveer 3.100 woningen. Deze aantallen worden naar verwachting gehaald en dit blijft ook het hoofddoel van de gemeente. De gemeente Maasdriel zoekt nu naar een optimalisatie van het proces: waar kan of moet het sneller en beter?
Op basis van een eerste diagnose van de woningbouwprocessen stelt het versnellingsteam nu samen met de betrokken medewerkers en de portefeuillehouder een structurele aanpak op. In deze aanpak wordt aandacht besteed aan de optimalisatie van het volledige werkproces van de initiatief- tot aan de beheerfase. Op programmaniveau wordt bekeken naar welke projecten de meeste energie moet vloeien.
Programmamanagement
Om de bouwproductie te versnellen worden knelpunten binnen de projecten opgelost. Dat vergt iedere keer maatwerk en kan leiden tot willekeur. Het stroomlijnen van processen, het inrichten van een passende organisatie en het bieden van helderheid ten aanzien van beleid draagt bij aan het beter stroomlijnen van de beoogde woningbouwproductie. Dat is precies de reden waarom we vanaf mei 2024 werken aan het inrichten van het programmamanagement in de gemeente Maasdriel, aldus Eric Hof, adviseur namens het versnellingsteam (Antea Group).
Een zo geruisloos mogelijk proces
Eric geeft aan: “Het realiseren van woningen is gebaat bij een zo geruisloos mogelijk proces. Ruis ontstaat als er voor een initiatiefnemer onduidelijkheid is over wat er kan en mag op een locatie. Ook ontstaat er ruis bij frictie tussen lokaal beleid en nationale (urgente) opgaven.” Waar op landelijk niveau de focus ligt op het bouwen van genoeg woningen, wordt er lokaal gekeken naar het zorgvuldig inpassen van deze woningen in de juiste context. Ook moeten gemeenten bijdragen aan andere grote maatschappelijke opgaven, zoals de energietransitie of de opvang van asielzoekers. Dat zijn opgaven die woningbouwversnelling er niet gemakkelijker op maken.
Standaardisering van het proces is een van de middelen waar je als gemeente duidelijkheid voor de initiatiefnemer mee kan creëren. Ook het tegengaan van versnippering van beleid en dus het aan de voorkant meegeven van een integraal en compact pakket van beleidsuitgangspunten aan initiatiefnemers draagt bij aan genoemde geruisloze proces.
Verdelen en kansrijkheid bepalen
Het managen van woningbouwprojecten gaat ook over het verdelen van de werkvoorraad binnen de ambtelijke organisatie. In de meest ideale situatie heb je een gelijk aantal woningen onderhanden in alle fases. Dit betekent bijvoorbeeld 400 woningen in de initiatieffase, 400 in de ontwerpfase en zo verder. Zo heb je een minder grillig verloop en dus minder pieken in de benodigde capaciteit van de organisatie. Daar kan je ook op sturen. Deze continuïteit geeft rust en daarmee kunnen processen soepeler worden doorlopen.
Daarnaast vraagt programmamanagement om de beoordeling van de kansrijkheid van initiatieven. Projecten worden in Maasdriel alleen opgepakt als zij kansrijk genoeg zijn. Onvoldoende kansrijkheid betekent geen projectbegeleiding vanuit de gemeente. De capaciteit is immers schaars momenteel. Kansrijkheid kan getoetst worden aan de hand van een scoresysteem, waar initiatiefnemers hoger scoren als zij bijvoorbeeld een hoger percentage sociale huurwoningen opnemen in het plan, of meer groen toevoegen aan het plan dan de norm is. Eric: “Door vooraf te selecteren werk je aan passende projecten met passende begeleiding.”
Zorgvuldigheid blijft belangrijk
De genoemde tips voor standaardisering nemen niet weg dat lokale overheden zorgvuldigheid voorop moeten stellen. Het realiseren van woningen met ruimtelijke kwaliteit en een zorgvuldig proces doorlopen blijft belangrijk. Het blijft zoeken welke keuze je hierin maakt. Een duidelijk afwegingskader, selectie aan de poort en sturen op stagnatie in de keten helpt hierbij.
Heeft uw gemeente ook hulp nodig? Neem contact op met het versnellingsteam dan bespreken we de mogelijkheden.
