De gemeente Lingewaard programmeert op de te behalen doelstellingen uit de Woondeal 2.0. Uit een regionaal onderzoek naar de woonbehoeften uitgevoerd door Companen in 2022, kwam een indicatie van 1.100 extra woningen. Maar waar kan de gemeente strategisch inzetten op woningbouw? Deze vraag stelde de gemeente aan het versnellingsteam. Elliot Sloot, projectleider gebiedsontwikkeling bij adviesbureau Arcadis, werd daarom ingezet om een locatieonderzoek uit te voeren in de gemeente Lingewaard.
Een plaats geven aan de woningbouwopgave van Lingewaard
De gemeente Lingewaard legde in de Woondeal Groene Metropoolregio Arnhem-Nijmegen vast dat zij 1.300 woningen bouwt tot 2030. Volgens de lijn die is ingezet worden deze aantallen gehaald. Om alvast voor te sorteren op de behoefte na 2030, is op basis van een grote hoeveelheid gegevens door Arcadis een locatieonderzoek uitgevoerd om kansrijke locaties in beeld te brengen.
Elliot over het doel van het locatieonderzoek: “Ons rapport moet de bestuurders voeden met informatie om de juiste discussie te kunnen voeren. Zij moeten uiteindelijk de integrale afweging maken en een visie op de toekomst formuleren: wat moeten, willen en kunnen we? Het gaat namelijk niet alleen om wonen maar ook om andere thema’s die een ruimteclaim hebben zoals mobiliteit en energie.” De beschikbare plots zijn in werksessies met beleidsmedewerkers onderzocht en de tussentijdse resultaten werden in februari 2024 aan de portefeuillehouders Ruimte, Wonen en Mobiliteit van de gemeente gepresenteerd. Het aantal woningen dat op de 6 meest kansrijke locaties kunnen komen, bleek onvoldoende om invulling te geven aan de verwachte vraag na 2030. Daarom werd er een vervolgonderzoek gedaan om via verschillende strategische (doordachte) mogelijkheden het college te kunnen voeden en hen in staat te stellen om richtinggevende besluiten te nemen.
Out of the box
Het wordt steeds moeilijker voor gemeenten om uitbreidingslocaties te vinden waar op grote schaal woningbouw mogelijk is. Vaak zijn gebieden al gereserveerd voor andere doelen zoals landbouw of de bouw van een windmolenpark. Of het gebied ligt naast een rivier waar niet gebouwd mag worden of een gebied waar de grond gesaneerd moet worden. In de 2e fase van dit onderzoek zijn ook de niet vanzelfsprekende locaties meegenomen.
Strategische keuzes maken
In de geest van Omgevingswet moeten gemeenten de komende jaren een samenhangende afweging gaan maken tussen de verschillende ruimteclaims die er liggen. De woningbouwopgave loopt gelijk aan veel andere processen die spelen. Elliot: “Grootschalige en strategische keuzes kunnen de leefbaarheid van kleine kernen aantasten en zijn daarom spannend om te maken voor gemeenten. Toch zijn deze keuzes de komende jaren nodig om te maken.”
Uit het locatieonderzoek in Lingewaard kwamen 3 mogelijkheden:
- aan de slag met kleinschalige locaties en deze plot voor plot ontwikkelen;
- focus op 2 grootschalige uitbreidingslocaties;
- de opgave in samenwerking met buurgemeenten oppakken.
Het 3e scenario is een niet veelvoorkomende keuze van gemeenten. Samenwerken in de woningbouwopgave met buurgemeenten kan namelijk ingewikkeld zijn. Toch is het als mogelijkheid meegegeven omdat de grootte van de opgave een ingrijpende invloed heeft op de capaciteit van een gemeente als Lingewaard. Het is nu aan de bestuurders om strategische keuzes voor de toekomst te maken.
Vraag ook hulp aan
Kan het versnellingsteam jouw gemeente ook kosteloos helpen bij het versnellen van de woningbouwopgave? Neem contact met ons op via provincieloket@gelderland.nl.
