In kaart brengen wie risico heeft op vallen, en die mensen met hulpmiddelen, aanpassingen in huis en medicijnen voor vallen behoeden. Dat is belangrijk, maar juist de helft van de valpartijen gebeurt buitenshuis!
Koppelkansen
Daarom roep ik in deze column op om te zoeken naar koppelkansen in de valpreventie. Een jargonwoord? Misschien, maar wel een woord dat duidelijk maakt dat als we elkaar opzoeken vanuit verschillende vakgebieden, er duizenden mensen per jaar niet hoeven te vallen. Bij GGD Gelderland-Zuid, waar ik werk als adviseur Gezonde Leefomgeving, zijn we alvast begonnen. We kijken al eerder in het traject naar manieren om mensen fit te houden. Als je voldoende beweegt, heb je meer spierkracht en evenwichtsgevoel. En hoe stimuleer je beweging met een leefomgeving en een buitenruimte waar je als oudere goed uit de voeten kunt. Bijvoorbeeld lopend naar de supermarkt, of een wandelingetje maken. In een omgeving met brede, goed onderhouden wegen en stoepen, waar fietsers niet tussen voetgangers rijden, en er een bankje onderweg beschikbaar is om even op uit te rusten.
Checklist en beleving
We staan nog aan het begin met die koppelkansen. De Buitenkans die ik in deze column wil uitlichten, is dan ook een plek die nog een Buitenkans moet worden. In Nijmegen-Oost doen we namelijk een pilot om de buitenruimte rond seniorencomplex Acacia te inventariseren. We hebben routes in kaart gebracht naar de supermarkt, het buurthuis en een park om te bewegen. Met een technische checklist gebaseerd op richtlijnen zijn die routes beoordeeld en zijn knelpunten benoemd. Ook lopen we de routes met bewoners. En dat levert weer heel andere zaken op. Zij redeneren vanuit hun beleving. “Ik loop hier nooit want er staan allemaal kliko’s op straat.” “Ik steek hier niet over want ik zie de auto’s niet aankomen.” Al die zaken zetten we in een rapport voor de gemeenten en de woningcorporatie. Wat er goed gaat, maar ook verbeterpunten. Hopelijk kunnen we er daar veel van aanpakken met zijn allen!
Hoe we dit onderzoek hebben gedaan en wat ons rondom Acacia is opgevallen, laten we ook graag zien in een workshop in het kader van Gelderse Buitenkansen. Ik nodig je van harte uit om op 30 november naar Nijmegen-Oost te komen. Daar vertel ik meer over de pilot en hoe jij de inzichten in kunt zetten. En natuurlijk gaan we op locatie kijken, om af te sluiten met een gezamenlijke lunch.
Pak elke koppelkans
Het leuke is dat de ene koppelkans kan leiden tot de andere. Door de pilot kwam ik in contact met de projectleider van de Spoorbuurt in Nijmegen. Die buurt gaat op de schop vanwege klimaatadaptatie. De perfecte koppelkans om de beweegvriendelijkheid van de buitenruimte te verbeteren! Dus ook daar hebben we de wijk inmiddels verkend met bewoners, en kwamen we onder meer een gemiste kans voor een ontmoet- en beweegveldje tegen.
Dus werk je bij ruimtelijke ordening en plan je onderhoud aan de riolering? Grijp het aan om een adviseur gezonde leefomgeving mee te laten kijken. Ben je buurtsportcoach en zie je dat de route naar de locatie waar jij met ouderen traint niet beweegvriendelijk is? Trek aan de bel bij de gemeente. Zet je vanuit de woningcorporatie onderhoud in gang? Kijk of je de buitenruimte mee kunt nemen en ga eens informeel praten met experts.
En vooral: ga dingen uitproberen. Natuurlijk is het ideale toekomstbeeld een hub van levensloopbestendige woningen voor ouderen in de perfecte buitenruimte. Waar het stratenpatroon zo is ingericht dat voetgangers en fietsers er graag zijn. Wat ook nog eens bijdraagt aan klimaatbestendigheid, duurzaamheid en sociale cohesie. Maar terwijl we werken aan dat toekomstbeeld, kun je ook vast beginnen met iets kleins. Die ene straat die opgehoogd wordt. Dat braakliggende grasveldje. Die omgezaagde boom die prima omgetoverd kan worden tot een bankje in het park. Laten we elkaar opzoeken en samen brainstormen. Want elke minuut die we steken in het verbeteren van de buitenruimte, zorgt dat uiteindelijk meer mensen in beweging blijven en minder mensen vallen. En daar doen we het voor!
