Een verdieping er boven op(toppen)

Hoe kunnen we de woningbouw snel, duurzaam en betaalbaar opschalen? Dat kan door een verdieping toe te voegen aan bestaande gebouwen. We noemen dit optoppen.
Gepubliceerd op: 22-mei-2024

Om dit optoppen op grote schaal te realiseren, hebben gemeenten en corporaties kennis nodig. Daarom lieten 5 provincies en vereniging van woningcorporaties Aedes een handreiking ontwikkelen. Met deze kennis is het mogelijk om de extra woonlagen snel te realiseren. 

De handreiking is een samenwerking van de provincies Gelderland, Noord-Brabant, Utrecht, Noord-Holland, Zuid-Holland en de vereniging voor Woningcorporaties Aedes.  

Gelderland 

Provincie Gelderland is ambitieus en wil 12.000 nieuwe woningen op lege daken bouwen. In Ede, Apeldoorn en Harderwijk zijn optopduo’s van gemeenten en woningcorporaties gevormd. Gezamenlijk onderzoeken zij op welke locatie(s) Optoppers gebouwd kunnen worden. Gedeputeerde Dirk Vreugdenhil: “De woningnood is hoog. Door meer woningen op bestaande daken te bouwen kunnen we de woningbouw versnellen. Optoppen is sneller, duurzamer en goedkoper dan nieuwbouw. Iedereen verdient een dak boven zijn hoofd!” 

Voordelen 

Optoppen heeft veel voordelen. Doordat er geen grond hoeft worden aangekocht, is het mogelijk om snel en betaalbaar te bouwen. Dit vermindert de druk op de oververhitte grondmarkt. Optoppen past vaak binnen bestaande omgevingsplannen. De inkomsten van de nieuwe woningen kunnen gebruikt worden om het bestaande gebouw te verduurzamen en te verbeteren door bijvoorbeeld het toevoegen van een lift.  

De grootste kansen voor optoppen liggen in de na-oorlogse wijken. Daar zijn vaak lage flatgebouwen te vinden met een constructie die meer kan dragen dan het nu doet. Bovendien zijn deze panden vaak in eigendom van corporaties, die hierdoor hun woningvoorraad kunnen uitbreiden. 

8 stappen  

De handreiking beschrijft 8 stappen die nodig zijn om een succesvol optopproject te realiseren: 

  1. Bepaal of optoppen haalbaar en gewenst is in de wijk. 
  2. Betrek bewoners en stakeholders bij het project. 
  3. Bepaal de technische en financiële haalbaarheid. 
  4. Ontwikkel een visie en ontwerp voor de extra woonlaag. 
  5. Kies een geschikte manier van optoppen. 
  6. Vraag de benodigde vergunningen aan. 
  7. Realiseer de extra woonlaag. 
  8. Begeleid de bewoners en monitor de kwaliteit. 

Versnelling mogelijk 

Door deze stappen efficiënt te doorlopen, is het mogelijk om van idee tot oplevering in 2 jaar tijd een optopproject te realiseren. Op termijn kan het proces verder worden gestandaardiseerd, waardoor de snelheid nog verder kan toenemen. 

Bekijk de handreiking "Optoppen: realisatiegids voor gemeenten en corporaties" (PDF 643 kB).