Iedereen in Gelderland moet mee kunnen doen!

1 op de 10 Gelderlanders heeft moeite met lezen, schrijven, rekenen of digitale vaardigheden. Deze basisvaardigheden zijn belangrijk om goed mee te doen in de samenleving. In de periode 2024-2027 stellen we € 2,8 miljoen beschikbaar om de basisvaardigheden van inwoners in Gelderland te verbeteren.
Gepubliceerd op: 25-november-2024

Foto: Ewald Geerdink

 

We geven de komende 4 jaar subsidies voor de Gelderse Aanpak Basisvaardigheden (GAB). De aandacht in dit programma is verbreed van laaggeletterdheid naar het verbeteren van basisvaardigheden. Het doel is dat iedere Gelderlander mee moet kunnen doen in de samenleving. Goede basisvaardigheden, zoals lezen en schrijven, hebben onder andere invloed op een gezonder leven, kansen op de arbeidsmarkt en voldoende geld om te leven. In het programma werken de Gelderse Bibliotheken, Stichting Lezen en Schrijven, ROC Nijmegen en Rijnbrink samen. Bij de uitvoering ervan zoeken ze ook de samenwerking met gemeenten.

Portret Peter Drenth

Iedereen de kans om mee te doen

Iedereen in Gelderland moet mee kunnen doen. Daarom investeren we de komende jaren in het verbeteren van basisvaardigheden. Zo krijgt iedereen de kans om beter te leren rekenen, lezen en schrijven en om digitaal vaardiger te worden.

Peter Drenth

Gedeputeerde Cultuur

Gelijke kansen 

Op 22 november 2024 organiseerde Rijnbrink de jaarlijkse bijeenkomst als onderdeel van de GAB. Bibliotheken, beleidsmakers en lokale partners kwamen samen om vorm te geven aan een samenleving waarin iedereen mee kan doen. Kansengelijkheid, betere basisvaardigheden voor alle Gelderlanders en de rol van bibliotheken daarbij stonden centraal.

Zorgplicht gemeenten en provincie 

In de middag organiseerden we een vervolgbijeenkomst voor bestuurders van bibliotheken, culturele instellingen, wethouders cultuur en adviseurs van gemeenten. Hierin werd de aanstaande wijziging van de Wet stelsel openbare bibliotheekvoorzieningen (Wsob) inhoudelijk toegelicht. Bibliotheken krijgen in de toekomst een zorgplicht om het bibliotheekstelsel te versterken, zodat iedere inwoner toegang heeft tot een volwaardige bibliotheek.

Bibliotheken zijn de meest bezochte culturele instellingen van Gelderland. Ze spelen een belangrijke rol bij het ontwikkelen van gelijke kansen voor iedereen. Naast boeken lenen kunnen inwoners er kennis opdoen, zich ontwikkelen, elkaar ontmoeten en in aanraking komen met cultuur. Daarom wil Rijksoverheid het bibliotheekstelsel versterken. Gemeenten krijgen de zorgplicht om een lokale bibliotheek in stand te houden. Wij krijgen de zorgplicht om een provinciale ondersteuningsinstelling (Rijnbrink) in stand te houden. En om na de wetswijziging toezicht te houden op de uitvoering van de zorgplicht door gemeenten.

Meer over de wijzing van de Wsob

De 'Wet stelsel openbare bibliotheekvoorzieningen' verandert naar verwachting in 2026. Het uitganspunt is dat iedere inwoner toegang heeft tot een volwaardige openbare bibliotheek. Gemeenten krijgen de zorgplicht om een lokale bibliotheek in stand te houden. Dat betekent minimaal 1 bibliotheekvestiging in de gemeente met een collectie die te bezoeken is. Deze bibliotheek moet een minimumaantal uren open zijn per week , met professionele werknemers. Ook moeten gemeenteen 1 tot 4 keer per jaar een bibliotheekbeleidsplan opstellen. In aanloop naar de wetswijziging is er een brede SPUK-regeling (specifieke uitkering) voor gemeenten voor versterking van het bibliotheeknetwerk. Vanaf 2025 is er structureel € 58,8 miljoen per jaar beschikbaar. Gemeenten krijgen € 2,90 per inwoner, waarbij het totaalbedrag per gemeente nooit lager is dan € 100.000 (voor kleinere gemeenten).