Gelderland gaat doelsturing in de landbouw uitbreiden

Dat kondigde gedeputeerde Harold Zoet aan, toen hij donderdag 4 juli 2024 een adviesrapport over doelsturing in ontvangst nam.
Gepubliceerd op: 5-juli-2024

Zoet:

Veel agrariërs willen verduurzamen en stellen vragen aan ons, maar wat is dan mijn doel? Daar gaan we met hulp van dit rapport antwoord op geven.

Het rapport vertaalt algemene beleidsopgaven naar meetbare doelen op bedrijfsniveau.

Doelsturing in plaats van middelensturing

Zowel de overheid als de landbouwsector willen graag naar een beleid dat geen middelen, maar milieudoelen voorschrijft (doelsturing). Die doelen kunnen agrariërs dan op hun eigen manier bereiken. Dat geeft duidelijkheid en ruimte om te innoveren en helpt bij verduurzaming van de sector.

Op dit moment schrijft de overheid voor hoe boeren hun werk moeten doen, bijvoorbeeld door middelen als kalenderlandbouw (zaaien en oogsten op specifieke data) en bufferstroken (strook grond waarop geen mest, chemische gewasbeschermingsmiddelen of biociden gebruikt mag worden) te verplichten. 

Maar sturen op doelen is niet makkelijk. Boeren moeten concrete doelen hebben en die kunnen meten. Ook moet je agrariërs belonen voor de resultaten die ze boeken. In Gelderland loopt al een proef, in de Achterhoek. Bij het Markemodel worden 35 boeren gecompenseerd voor hun inspanningen voor bijvoorbeeld bodemverbetering en weidevogelbeheer. 

Adviesrapport Monitor Duurzame Landbouw Gelderland

Op verzoek van provincie Gelderland onderzocht het platform Natuurinclusieve Landbouw de afgelopen 1,5 jaar ‘hoe bestaande Gelderse projecten die met doelsturing experimenteren opgeschaald en verbeterd kunnen worden’. Het resultaat staat in het adviesrapport Monitor Duurzame Landbouw Gelderland. 

In het rapport zijn (voor melkveehouders) bedrijfsspecifieke prestaties doorgerekend. Voor ammoniak, CO2, stikstofbodemoverschot en groenblauwe dooradering. Hiermee kunnen Gelderse agrariërs zelf zien waar de lat voor hen ligt. Daarnaast geeft het rapport adviezen over hoe je boeren prestatiegericht kunt belonen.

150 boeren aan de slag met doelsturing

Tegelijk met het rapport kreeg de gedeputeerde ook een concreet aanbod overhandigd van 6 organisaties. Ze willen in een gezamenlijke pilot 150 boeren uit verschillende streken in Gelderland met de monitor laten werken. Daarvoor vragen ze van verschillende overheden samen € 2,7 miljoen.

We gaan hiermee aan de slag

De landbouwsector wil verduurzamen. Doelsturing en innovatie zijn daarbij essentieel. We gaan, samen met het Rijk, daarom de komende jaren keihard werken om dit breed in te voeren. Ik hoop dat het model zich als een olievlek over Gelderland uit zal breiden.

Harold Zoet

Gelders gedeputeerde landbouw