Dit was de Statendag: investeren in Gelderland
Op woensdag 13 november 2024 kwamen Provinciale Staten (PS) bijeen voor een Statenvergadering. Op de agenda stond onder meer de Begroting 2025.
Tijd om besluiten te nemen
Bij een besluitvormende vergadering liggen meerdere voorstellen op tafel. Over veel van die voorstellen zijn Statenleden al weken met elkaar in gesprek. Eerst vormen de Statenleden zich een goed beeld van het onderwerp. Ze krijgen informatie van deskundigen, gaan op werkbezoek en spreken met inwoners. Vervolgens gaan de Statenleden met elkaar en met de gedeputeerden in debat over het voorstel. In de Statenvergadering nemen de Statenleden uiteindelijk een besluit.
Begroting: investeren in Gelderland
In de Begroting 2025 staat wat het college van Gedeputeerde Staten (GS) in 2025 wil gaan doen. De Staten hebben budgetrecht.
Dat betekent dat het aan PS is om een besluit te nemen over de begroting. Een grote meerderheid van de Statenleden stemde voor. Daarmee is de Begroting 2025 vastgesteld. Dat gebeurde met 1 wijziging door het amendement ‘Een duit voor snavel en snuit – help de wildopvang vooruit’ (PvdD en andere fracties). Met een amendement kunnen de Staten een voorstel op bepaalde onderdelen aanpassen. In dit geval gaat het om een eenmalige bijdrage in de kosten voor wildopvang door Gelderse opvangcentra.
Visies op Gelderland
Veel fracties gebruikten de begrotingsbehandeling om hun visie op Gelderland opnieuw onder de aandacht te brengen. In de bijdragen van Statenleden ging het dan ook over veel verschillende onderwerpen: van parkeren in binnensteden tot de staat van de natuur. En van aandacht voor discriminatie tot sport en cultuur.
Staten drukken stempel met moties
Statenleden dienden 24 moties in bij de Begroting. Een motie is een oproep aan GS om ergens mee aan de slag te gaan. 16 van die moties kregen meer stemmen voor dan tegen. Dat betekent dat deze zijn aangenomen:
- 'De auto is geen melkkoe' (BBB en andere fracties) verzoekt het college om bij de Tussenbalans in 2025 met een plan te komen voor een flinke verlaging van de motorrijtuigenbelasting. Dit omdat autorijden te duur wordt voor veel mensen, terwijl de provincie vanaf 2025 door nieuwe regels juist meer geld ontvangt uit deze belasting.
- 'Kanaalroute en provinciale weg door Loenen nu veiliger' (BBB) vraagt het provinciebestuur om nog dit jaar maatregelen te nemen om de N786 veiliger te maken. En om andere wegbeheerders te verzoeken dit te doen voor hun deel van de weg. Uiterlijk maart 2025 moet er een plan liggen voor blijvende verbeteringen. Ook moet de provincie omwonenden goed op de hoogte houden.
- 'Naast het zoet ook het zuur bij werklocaties' (VVD en andere fracties) roept de gedeputeerden op om in gesprek te gaan met gemeenten die niet in lijn met provinciaal beleid handelen voor voldoende bedrijventerreinen. Het provinciebestuur moet ook onderzoeken of steun afgestemd kan worden op de inzet van gemeenten en hoe gemeenten kunnen voorkomen dat bedrijventerreinen veranderen in winkelgebieden.
- 'Houd centra vitaal en bereikbaar' (VVD en andere fracties) verzoekt het college om snel met gemeenten te praten over verkeersbeleid dat de bereikbaarheid van stadscentra beperkt. Het college moet ook onderzoeken of zij subsidies kan koppelen aan hoe goed gemeenten hun winkelgebieden bereikbaar houden.
- 'Busvervoer zonder drempels' (VVD en andere fracties) vraagt het provinciebestuur om het openbaar vervoer zo efficiënt mogelijk te maken. Het college moet gemeenten aanspreken op onnodige verkeersdrempels en wegversmallingen die bussen vertragen. Als gemeenten niet meewerken, kunnen zij de extra kosten voor het inefficiënte busvervoer zelf betalen.
- 'Vergunningverlening met AI' (VVD en andere fracties) roept de gedeputeerden op om een proef te starten waarbij kunstmatige intelligentie helpt bij het verlenen van vergunningen. Dit gebeurt samen met Gelderse kennisinstellingen en omgevingsdiensten. De provincie stelt € 100.000 beschikbaar en informeert de Staten elk half jaar over de voortgang.
- 'Veiligheid, ook brandveiligheid' (VVD en andere fracties) verzoekt het college om te onderzoeken hoe zij brandveiligheid beter kan opnemen in het beleid. Dit is extra belangrijk door nieuwe risico's zoals elektrische auto's en droge zomers. Het Nationaal Instituut Publieke Veiligheid in Arnhem kan helpen bij dit onderzoek.
- 'Warme overdracht van de verhuiscoaches' (PvdA en andere fracties) vraagt het provinciebestuur om met gemeenten en woningcorporaties te bespreken hoe zij de begeleiding bij verhuizingen kunnen voortzetten als de provincie hier in 2025 mee stopt. Bij de Voorjaarsnota moet duidelijk zijn hoe deze overgang verloopt.
- 'Gelders openbaar vervoer op niveau' (PvdA en andere fracties) roept de gedeputeerden op om belangrijke plekken zoals ziekenhuizen en scholen bereikbaar te houden met bus en trein. Het provinciebestuur moet de regels voor vervoersbedrijven hierop aanpassen.
- 'Vernieuw het Watermuseum!' (GroenLinks en andere fracties) verzoekt het college om het Watermuseum in Arnhem actief te wijzen op beschikbare subsidies voor vernieuwing. De provincie moet het museum als dat nodig is ook helpen bij het vinden van andere financiële steun.
- 'Nu veiliger' (CDA en andere fracties) vraagt het provinciebestuur om nog dit jaar het gevaarlijke kruispunt op de N798 bij Putten veiliger te maken. Het college moet ook een plan maken voor een definitieve oplossing en de betrokken bewonersgroep regelmatig informeren.
- 'Subsidiëring bevrijdingsactiviteiten doorzetten' (CDA en andere fracties) roept de gedeputeerden op om ook tussen de grote herdenkingsjaren door geld beschikbaar te stellen voor kleinschalige bevrijdingsactiviteiten. Het college moet dit voorstel meenemen in de Tussenbalans.
- 'Houd de veren in de vaart' (D66 en andere fracties) verzoekt het college om te onderzoeken hoeveel veerponten de komende jaren een vervanger nodig hebben en welke financiële hulp daarbij nodig is. Voor de Tussenbalans moet er een plan liggen om veerdiensten te helpen met vernieuwing, verduurzaming en het vinden van nieuwe eigenaren.
- 'Sport en Cultuur' (D66 en andere fracties) vraagt het provinciebestuur om samen met musea, sportorganisaties en scholen een plan te maken zodat meer kinderen kunnen sporten en meedoen aan culturele activiteiten. In het voorjaar van 2025 moet het college met een eerste aanzet komen.
- 'Monitoring en beleid discriminatie en antisemitisme' (SGP en andere fracties) roept de gedeputeerden op om beter in kaart te brengen hoe het gaat met alle Gelderse inwoners, met bijzondere aandacht voor discriminatie en antisemitisme. De provincie moet deze informatie gebruiken om kwetsbare groepen beter te beschermen.
- 'Doelstand ganzenpopulatie bereiken' (SGP en andere fracties) verzoekt het college om binnen 3 jaar het aantal ganzen terug te brengen naar 30.000. Het provinciebestuur moet het melden van schade door ganzen makkelijker maken en de Staten regelmatig informeren over de voortgang.
Dit gebeurde er verder op de Statendag
- Vragenuur. Fracties gebruiken het Vragenuur om korte en politiek actuele vragen te stellen, die enige spoed hebben. Er kwamen vragen over Rijnstrangen (BBB).
- Nieuwe gezichten in de Statenzaal. Joost Wander en Roel van Bommel zijn benoemd als fractievolger. Een fractievolger is een lid van een fractie dat geen Statenlid is, maar de fractie wel kan vertegenwoordigen tijdens beeld- en oordeelsvormende bijeenkomsten.
- Meer besluiten. De Staten nemen aanbevelingen over uit het rapport ‘Immaterieel erfgoed, voor nu en later’ van de Rekenkamer Oost-Nederland. Ook is het nieuwe beleidskader ‘Ruimte voor Economie’ aangenomen. De bespreking daarvan was in de Statenvergadering van 25 september 2024. Toen ‘staakten’ de stemmen (gelijk aantal voor en tegen) bij een amendement. Volgens de regels moet er dan een herstemming plaatsvinden. Het amendement redde het niet.
- Huldiging Emma Luca. De commissaris van de Koning zette de Doetinchemse zangeres Emma Luca in het zonnetje. Dat deed hij namens de Gelderse politiek. Emma won voor Gelderland het Regio Songfestival met het nummer ‘Illusie’.
- Meer moties en amendementen. In dit bericht staan alle aangenomen moties en amendementen. Maar er werden er meerdere ingediend. U vindt deze stukken, net als alle andere stukken van de Statenvergadering, op gelderland.nl/Statenlive.
