Dit waren de Statendagen: van wind tot financiën

Provinciale Staten kwamen voor de laatste keer voor de zomerstop bijeen voor een Statenvergadering. Op de agenda stonden onder andere de perspectiefnota en het inpassingsplan windpark Horst en Telgt. Vanwege de volle agenda vond de besluitvorming op 2 dagen plaats: dinsdag 2 en woensdag 3 juli 2024.

Gepubliceerd op: 8-juli-2024

Tijd om besluiten te nemen

Bij een besluitvormende vergadering liggen meerdere voorstellen op tafel. Over veel van die voorstellen zijn Statenleden al weken met elkaar in gesprek. Eerst vormen de Statenleden zich een goed beeld van het onderwerp. Ze krijgen informatie van deskundigen, gaan op werkbezoek en spreken met inwoners. Vervolgens gaan de Statenleden met elkaar en met de gedeputeerden in debat over het voorstel. In de Statenvergadering nemen de Statenleden uiteindelijk een besluit.

Perspectiefnota: investeren in Gelderland

In de Perspectiefnota 2025 beschrijven Gedeputeerde Staten (GS) in weinig detail ontwikkelingen die het komende jaar op de provincie afkomen en de kosten die daarbij horen. Ook doet het provinciebestuur voorstellen om het coalitieakkoord verder uit te voeren. Provinciale Staten stemden tijdens de Statenvergadering in met de perspectiefnota. Dat betekent dat GS voorstellen kunnen uitwerken voor de Begroting 2025. Die staat in het najaar van 2024 op de agenda.

Verschillende visies op Gelderland

De Statenleden gebruikten de bespreking van de perspectiefnota meteen als de ‘algemene beschouwingen’: de plannen van het college op hoofdlijnen bespreken. Dat leverde verschillende reacties op. Sommige fracties zien in de plannen te weinig ambitie en uitwerking van ideeën, terwijl andere fracties juist spreken van ‘realiteitszin’ en haalbare plannen. Veel fracties grepen de kans om hun visie op Gelderland opnieuw onder de aandacht te brengen. In de bijdragen van Statenleden kwamen dan ook uiteenlopende onderwerpen aan bod: van tuinbouw tot woningbouw en van laaggeletterdheid tot verkeersveiligheid.

Staten drukken stempel met moties

Statenleden dienden bij de perspectiefnota maar liefst 20 moties in. Een motie is een oproep aan het provinciebestuur om ergens mee aan de slag te gaan. 9 van die moties kregen meer stemmen voor dan tegen. Dat betekent dat deze zijn aangenomen:

‘Betere perspectieven voor SteenGoed Benutten’ (PvdA en andere fracties) verzoekt het college om te onderzoeken hoeveel extra geld nodig is om zo goed mogelijk gebruik te maken van het programma SteenGoed Benutten. Met dat programma pakt de provincie leegstand aan door leegstaande gebouwen een nieuwe bestemming te geven.
‘OV moet rijden’ (ChristenUnie en andere fracties) vraagt het provinciebestuur om in Den Haag opnieuw aan te dringen om voorgenomen bezuinigingen op het openbaar vervoer terug te draaien. En om op te roepen tot een gezamenlijk plan.
‘Borg provinciale belangen Vierhouten’ (D66 en andere fracties) roept de gedeputeerden op om provinciale belangen die spelen rondom de Gortelseweg (gemeenten Nunspeet en Epe) voor en tijdens het participatieproces te delen met betrokken gemeenten. En om ook in de toekomst de provinciale belangen goed te beschermen.
‘Zachte landing organiserend vermogen natuur Gelderland’ (D66 en andere fracties). De provincie gaat 3 natuurorganisaties minder subsidie geven. Deze motie verzoekt het college om dat in 2 stappen te doen, door een zogenaamde transitiereserve te gebruiken. Dat geeft de organisaties de tijd om dingen anders te organiseren, voordat het subsidiebedrag volledig wordt verlaagd.
‘Mogelijk maken ‘straatje erbij’’ (SGP en andere fracties) vraagt het provinciebestuur om Gelderse gemeenten actief duidelijk te maken welke mogelijkheden er op dit moment al zijn om aan de rand van dorpskernen woningen te bouwen. Dit om het woningtekort tegen te gaan.

‘Geld voor OV behouden’ (SGP en andere fracties). € 17 miljoen die bedoeld was voor openbaar vervoer, komt vrij. Deze motie roept de gedeputeerden op om dat geld niet zoals normaal gesproken naar de algemene middelen te laten terugvloeien, maar beschikbaar te houden voor investeringen in het openbaar vervoer.
‘Omgang stamkapitaal’ (SGP en andere fracties) verzoekt het college om Provinciale Staten voor het einde van 2024 een aantal mogelijkheden te geven waarop het stamkapitaal kan worden gebruikt. Denk dan aan het niveau hetzelfde houden, een geleidelijke afname door te investeren, of juist proberen te zorgen voor groei van het stamkapitaal.
‘Doelmatig besteden SPUK-gelden Programma Natuur Gelderland’ (BBB en andere fracties) vraagt het provinciebestuur om in het beleidsstuk Vitaal landelijk gebied Gelderland onder meer te komen met een feitelijke onderbouwing van hoe landbouwmaatregelen buiten Natura 2000-gebieden zorgen voor een gunstige instandhouding in Natura 2000-gebieden. Ook moet het college aangeven welke maatregelen bepaalde typen ecosysteem het meest herstellen en op welke manier ze de Staten daarover informeren.
‘He’j ’t al geheurd? De krant op tafel in elk dorpshuus’ (SP en andere fracties) roept de gedeputeerden op om in de begroting van 2025 een voorstel op te nemen, waarmee 2 jaar lang in alle dorpshuizen en wijkcentra in Gelderland dagelijks het regionale dagblad ligt. En om samen met regionale dagbladen te kijken of mensen van de redactie naar deze dorpshuizen en wijkcentra toe kunnen, om in gesprek te gaan met de buurt over wat nieuws voor hen betekent.

5 turbines in Veluws windpark

Provinciale Staten stemden in met het inpassingsplan windpark Horst en Telgt. Dat maakt de bouw van 5 windturbines mogelijk, langs de A28 bij Ermelo en Putten. In een eerdere versie van het plan was nog sprake van 7 windturbines. Ook staan in het goedgekeurde plan strengere geluidsnormen.

Tijdens de bespreking van het plan vroegen enkele Statenleden aandacht voor de verstoorde balans tussen zon en wind in Gelderland. Zij zien dat het de goede kant op gaat met de plannen voor zonne-energie. Maar er moeten meer windturbines bij om de doelen voor hernieuwbare energie uit de Regionale Energiestrategie te halen. Bovendien is het druk op het elektriciteitsnetwerk. Nieuwe energieopwekking is nodig om woningen en bedrijven te kunnen blijven aansluiten. Andere Statenleden zien ook dat het belangrijk is om snelheid te maken met de vraagstukken over energie, maar kiezen liever voor alternatieven zoals kernenergie. Bijvoorbeeld omdat zij zich zorgen maken over landschapsvervuiling of over de gezondheidseffecten van windturbines op omwonenden.

Innovatieve maatregelen

Zorgen zijn er ook over de risico’s die windturbines voor vogels en vleermuizen kunnen vormen. Om te voldoen aan regels over de bescherming van bepaalde soorten, moeten de windturbines in Ermelo en Putten jaarlijks 2 maanden overdag stilstaan. Ze kunnen op dat moment geen energie opwekken. Er zijn andere, vernieuwende maatregelen om soorten te beschermen. De Staten roepen met provinciebestuur met de motie ‘Meer energie voor én door innovatieve maatregelen ter voorkoming van faunaslachtoffers door windturbines’ (PvdD en andere fracties) op om die maatregelen te testen.

Kaders voor een snel en veilig bereikbaar Gelderland

In het beleidskader Bereikbaarheid staat hoe de provincie werkt aan een snel en veilig bereikbaar Gelderland. Nieuwe kaders zijn nodig om aan te sluiten bij het coalitieakkoord en bij actuele ontwikkelingen. En die kaders zijn er nu: het stuk is met algemene stemmen aangenomen. Dat betekent dat alle aanwezige Statenleden voor stemden. Dat gebeurde na een kleine aanpassing van het voorstel door het amendement ‘Verkeersveiligheid voor alle verkeersdeelnemers’ (PVV). De provincie wil zorgen voor minder verkeersslachtoffers. Daarbij ligt de nadruk niet meer op fietsers, maar is nadrukkelijk aandacht voor alle verkeersdeelnemers.

Die breedte kwam ook terug in de bespreking: er was aandacht voor alle ‘modaliteiten’, dat wil zeggen voor alle vormen waarop inwoners van A naar B kunnen reizen. Zo vinden sommige fracties dat er meer aandacht moet komen voor de auto, omdat de auto het meest gebruikte vervoersmiddel is en het vaak druk is op de weg. Andere fracties zien juist liever een sterkere positie voor de wandelaar en de fietser, onder meer vanwege duurzaamheid. De ingediende motie ‘Alle modaliteiten zijn belangrijk’ (VVD en andere fracties) kreeg voldoende steun. De Staten verzoeken het provinciebestuur met de motie om vervoer via de weg meer ruimte te geven in de uitwerking van het beleid. En om ervoor te zorgen dat inwoners zelf kunnen nadenken over en bepalen welk vervoermiddel zij willen gebruiken.

Dit gebeurde er verder op de Statendag

Vragenuur. Fracties gebruiken het Vragenuur om korte en politiek actuele vragen te stellen, die enige spoed hebben. Er kwamen vragen over PFOS (vervuilende stoffen) op defensieterreinen (PvdA), Faunapassage Renkumse Poort (GroenLinks), N325 (CDA), beheersing muntjak (BBB) en Aerius (BBB).
Nieuwe gezichten. Huib Fienieg, Bert Komdeur en Sandy Werdmüller von Elgg zijn benoemd als fractievolger. Een fractievolger is een lid van een fractie dat geen Statenlid is, maar de fractie wel kan vertegenwoordigen tijdens beeld- en oordeelsvormende bijeenkomsten.
Meer moties en amendementen. In dit bericht staan alle aangenomen moties en amendementen. Maar er werden er meer ingediend. U vindt deze stukken, net als alle andere stukken van de Statenvergadering, op gelderland.nl/Statenlive.

Zo doet u mee

Gelderlanders denken graag mee met de provincie. Maar hoe maakt u uw ideeën, mening of zorgen kenbaar? Er zijn meerdere manieren om mee te doen aan het democratisch proces.

Doe mee!

Meer nieuws

Nieuwsoverzicht