LIFE CO2SAND

Wykorzystanie gliny do stworzenia ziemi uprawnej odpornej na zmiany klimatu.
Ostatnio zmodyfikowany: 30-October-2024

Na skutek zmian klimatycznych coraz częściej występują długie okresy suszy lub przeciwnie - obfitych opadów. Jest to bardzo uciążliwe dla rolników prowadzących uprawy na glebach piaszczystych. Gleba gliniasta zwiększa wytrzymałość gleby piaszczystej, dzięki czemu jest ona bardziej odporna na ekstremalne warunki pogodowe. Glina może się przyczynić do lepszego użyźnienia gleby piaszczystej. Dzięki projektowi LIFE CO2SAND Dyrekcji Generalnej ds. Robót Publicznych i Gospodarki Wodnej (Rijkswaterstaat) oraz prowincji Geldria popyt na glinę równoważy się z podażą. Na 5 polach demonstracyjnych stosujemy zasadę „glina w piasku”. Zapraszamy rolników, zarządców terenów i deweloperów do odwiedzenia pól i wykorzystania tej technologii na własnej ziemi.

Glina do gleb piaszczystych: popyt i podaż równoważą się 

Rolnicy mają potrzebę zwiększenia jakości swoich gruntów rolnych. Istnieje nadmiar ziemi gliniastej, która obecnie pozostaje niewykorzystana. Na terenach nizinnych glina jest wydobywana w ramach prac związanych z przywracaniem stanu przyrody oraz zagospodarowaniem terenu pod budowę dróg i domów. Glina ta nadaje się do poprawy wrażliwych na suszę piaszczystych gleb należących do rolników. Pozwala glebie lepiej zatrzymywać większe ilości wody, substancji organicznych i minerałów. Więcej materii organicznej w glebie idzie w parze z mniejszą emisją gazów cieplarnianych do atmosfery. W ten sposób przyczynia się również do spowolnienia zmian klimatycznych.

700 hektarów ziemi uprawnej odpornej na zmiany klimatu w 2027 roku

Glina wydobyta podczas tworzenia obszarów przyrodniczych i  zabudowy terenu jest transportowana do narażonych na suszę piaszczystych gleb należących do rolników. 

Metoda: 

Oceniamy jakość działki i wspólnie z rolnikami określamy ich potrzeby. W ten sposób ustalamy, która glina jest najbardziej odpowiednia oraz jaka ilość jest konieczna w celu trwałej poprawy gleby.
Pracujemy na 5 polach demonstracyjnych. Każde pole demonstracyjne jest inne i każdy rolnik pracuje inaczej. Pozwala to na zdobycie doświadczenia w różnych warunkach lokalnych, z różnymi rodzajami gliny i sposobami jej nakładania.
Na polach demonstracyjnych mierzymy, ile dodatkowej wody zatrzymuje gleba dzięki glinie oraz jak zmienia się jej żyzność. Mierzymy również różnice w poziomie materii organicznej między użyźnionymi polami a glebą niepoddaną użyźnieniu.
Współpracujemy z decydentami i deweloperami odpowiedzialnymi za projekty, podczas których dochodzi do uwalniania gliny, aby promować włączenie dostaw gliny dla rolników do badań planistycznych i procedur przetargowych.
Dzielimy się wiedzą z rolnikami, naukowcami i władzami poprzez publikacje, dni otwarte, kongresy i rozmowy.
Opracowujemy materiały szkoleniowe dla doradców biznesowych i szkół rolniczych.
Oceniamy jakość działki i wspólnie z rolnikami określamy ich potrzeby. W ten sposób ustalamy, która glina jest najbardziej odpowiednia oraz jaka ilość jest konieczna w celu trwałej poprawy gleby.
Pracujemy na 5 polach demonstracyjnych. Każde pole demonstracyjne jest inne i każdy rolnik pracuje inaczej. Pozwala to na zdobycie doświadczenia w różnych warunkach lokalnych, z różnymi rodzajami gliny i sposobami jej nakładania.
Na polach demonstracyjnych mierzymy, ile dodatkowej wody zatrzymuje gleba dzięki glinie oraz jak zmienia się jej żyzność. Mierzymy również różnice w poziomie materii organicznej między użyźnionymi polami a glebą niepoddaną użyźnieniu.
Współpracujemy z decydentami i deweloperami odpowiedzialnymi za projekty, podczas których dochodzi do uwalniania gliny, aby promować włączenie dostaw gliny dla rolników do badań planistycznych i procedur przetargowych.
Dzielimy się wiedzą z rolnikami, naukowcami i władzami poprzez publikacje, dni otwarte, kongresy i rozmowy.
Opracowujemy materiały szkoleniowe dla doradców biznesowych i szkół rolniczych.

Co już osiągnięto?

  • W 2021 roku zapoczątkowaliśmy 5 pól demonstracyjnych; 4 w prowincji Geldrii i 1 w prowincji Brabancji. Od 2023 roku istnieje także pole demonstracyjne w prowincji Overijssel.
  • Na 33 działkach o łącznej powierzchni 185 hektarów położono w międzyczasie jedną lub więcej warstw gliny. Celem jest 700 hektarów do roku 2027.
  • Na 37 hektarach osiągnięto cel 8% iłu w glebie budowlanej.
  • Wyraźnie poprawiła się żyzność gleby: wyższa zdolność wiązania kompleksu glinowo-próchniczego (CEC, Cation Exchange Capacity)
  • Wyraźnie większa odporność na chorobę żółknięcia liści.
  • Poprawia się stopień kwasowości, dzięki czemu gleba staje się bardziej żyzna.
  • Korzenie aktywnie poszukują gliny, widoczne ukorzenienie. Roślina żywi się składnikami odżywczymi zawartymi w glinie.
  • Działki poddane działaniu środka są bardziej odporne na klimat, ponieważ dzięki glinie mogą zatrzymać więcej materii organicznej.
  • Prawie 85 000 m3 gleby gliniastej zostało już ponownie wysokojakościowo wykorzystane w rolnictwie.
  • W dłuższej perspektywie możemy spodziewać się dodatkowej sekwestracji 1,9 ton ekwiwalentu CO2 na hektar rocznie.
  • W ciągu ostatnich 3 lat zorganizowaliśmy 14 dni demonstracyjnych, w których łącznie uczestniczyło ponad 500 rolników.

Powierzchniowy pas piasku

Południe i wschód Holandii stanowią część europejskiego „pasa piasku”. Pas ten składa się z gleb piaszczystych, podatnych na suszę. Biegnie on od Flandrii w Belgii do Białorusi i jest intensywnie wykorzystywany na potrzeby rolnictwa. Jest to obszar docelowy LIFE CO2SAND. Projekt ten jest wynikiem współpracy prowincji Geldria i Rijkswaterstaat oraz jest współfinansowany przez Unię Europejską.

Jakie są tego efekty? 

Rolnicy, deweloperzy i zarządcy terenów mogą odwiedzić 5 pól demonstracyjnych oraz zastosować tę technikę na własnej glebie. 

Oczekiwane rezultaty z projektu LIFE CO2SAND:

  • Oszczędność wody na poziomie 10 mm w okresie suszy.
  • Z czasem dodatkowa kompensacja w wysokości 1,9 ton ekwiwalentu CO2 na hektar rocznie.
  • Wyższe plony.
  • Mniejsze wypłukiwanie nawozów i minerałów.

Uwolniona glina może być również wykorzystywana przez inne sektory. Dzięki wprowadzeniu gliny na torfowiska następuje wolniejsze utlenianie się torfu oraz mniejsze zapadanie gleby. Glina w kompoście lub bokashi może także wiązać materię organiczną, czyniąc ją mniej skłonną do rozkładu.

Dni otwarte

W najbliższych latach 5 razy w roku będziemy organizować dzień otwarty, podczas którego zademonstrujemy zasadę „gliny w piasku”. Wymieniamy się wówczas wiedzą i doświadczeniami. Wspólnie z uczestnikami analizujemy możliwości i wyzwania, dzięki czemu możemy dalej doskonalić tę technologię.

Kontakt

W razie jakichkolwiek pytań lub dodatkowych informacji zapraszamy do kontaktu. Przez telefon (+31 (0)26 359 99 99) lub pocztą elektroniczną.

Projekt LIFE CO2SAND otrzymał dofinansowanie z programu LIFE Unii Europejskiej. Partnerem projektu jest Rijkswaterstaat.

LifeRijkswaterstaat Ministry of Infrastructure and Water Management