Advies voor dierhouders om dieren te beschermen tegen wolven

In 2024 vielen in Gelderland ruim 900 schapen en geiten en 30 andere dieren ten prooi aan wolven. Veel dierhouders zoeken naar de beste manier om hun dieren te beschermen. Een goed geplaatst en onderhouden wolfwerend raster kan veel schade voorkomen.

De wolvenconsulenten helpen graag met praktisch en persoonlijk advies op locatie. Wolvenconsulent Erik Foekens vertelt wat hij en zijn collega’s kunnen betekenen. En wat dierhouders kunnen doen om hun dieren te beschermen.

Wolvenconsulent geeft snel gratis advies

Dierhouders kunnen via provincie Gelderland gratis een afspraak maken met een wolvenconsulent. Het maakt niet uit of iemand een bedrijf heeft of hobbydieren. Erik Foekens of 1 van zijn 3 collega’s komt dan langs bij de dierhouder. “Ik bekijk de situatie in het veld en bespreek met de dierhouder hoe die zijn of haar dieren kan beschermen.”

Advies op het erf

Erik ziet op locatie meteen waar de dierhouder extra op moet letten. “Een wolfwerend raster moet minimaal 1,2 meter hoog zijn. Soms ligt de weg naast een perceel hoger. Dan moet je de hoogte berekenen vanaf de weg, anders verlies je een aantal centimeters. En dat hebben wolven door; het zijn slimme dieren. Ook als er bijvoorbeeld een sloot of greppel door het land loopt, moet je daar rekening mee houden.”

Wolfwerend raster werkt alleen met genoeg stroom

Erik is ervan overtuigd dat zo’n raster goed werkt. “Bij mensen op het erf zie je vaak een draadje om de hond op het erf te houden. Die hond heeft bij dat draadje ooit stroom gevoeld en blijft er nu keurig achter. Zo werkt het met wolven ook. Ze leren dat ze niet in de buurt van dit soort stroomrasters moeten komen. Dat werkt alleen als die goed worden geplaatst en onderhouden. Ik zie soms berichten over wolven die over hoge hekken klimmen. Die worden ‘wolfwerend’ genoemd. Maar een raster is pas wolfwerend als er genoeg stroom op staat: meer dan 4,5 kilovolt.”

Goed onderhoud is belangrijk

Het werk houdt niet op als het raster er staat. “Als er bijvoorbeeld te veel blad tegenaan ligt, gaat er stroom verloren en kan het misgaan. De onderste stroomdraad mag maximaal 20 centimeter van de grond zijn. Anders kruipt een wolf er makkelijk onderdoor. Vooral in de zomer groeit gras snel. Als dat tegen het draad komt, gaat er stroom verloren. Dus moet er regelmatig een bosmaaier onderdoor. Vooral als iemand een groot stuk land heeft, kost dat ontzettend veel tijd”, erkent Erik.

Wolfwerend raster nu vaak beste optie

Momenteel is een wolfwerend raster de beste manier om weidedieren te beschermen, vindt Erik. “Sommige schaapherders hebben kuddebeschermingshonden. Dan moet je veel investeren in aanschaf en begeleiding van de honden en ze zijn niet in elke situatie geschikt. Je hoort veel verhalen in de media over het schieten van wolven, maar dat is nog niet aan de orde. Meestal is een wolfwerend raster de beste optie. Er zijn ook afrasteringen die makkelijk te verplaatsen zijn.” Erik en zijn collega’s wijzen dierhouders bij hun bezoek op de factsheet met alle eisen waaraan een wolfwerend raster moet voldoen.

Mensen waarschuwen elkaar: zet vee op stal 

Veel buren hebben contact om bijvoorbeeld samen rasters neer te zetten, weet Erik. “En er zijn WhatsApp-groepen waarin mensen elkaar waarschuwen als ze een wolf hebben gezien. Ik hoop dat mensen een eigen mening blijven vormen over de wolf. Maar ik begrijp dat mensen met vee graag willen weten wanneer de wolf in de buurt is. Bij een melding kun je je vee op stal zetten, bijvoorbeeld. Of in acute situaties een noodset (soort verplaatsbaar raster) lenen van de provincie. Hopelijk besluiten mensen door de berichten over de aanwezigheid van wolven toch een wolfwerend raster neer te zetten.”

Kosten: soms kun je materialen hergebruiken

De kosten voor wolfwerende rasters verschillen per situatie. “Soms is alleen een sterkere stroomklok nodig of een paar extra draden. Soms is iemand toch al van plan een nieuw raster te plaatsen, bijvoorbeeld omdat de weidepalen aan vervanging toe zijn. Dat is duur. Maar omdat dat toch al moest en diegene het meteen wolfwerend maakt, scheelt dat weer. Vaak kun je materialen hergebruiken. De kosten zijn ook afhankelijk van wat je gebruikt: staaldraad, gaas, koorden. Zolang er maar genoeg stroom op staat, maakt dat voor de werking niet uit. Vooral paardenhouders gebruiken het liefst linten. Want als een paard op hol slaat, wil je niet dat het in staaldraden terechtkomt. Linten breken. Wolvenconsulenten geven advies en kunnen helpen om subsidie aan te vragen. We komen het raster niet helpen plaatsen. Ik geef altijd de tip om vrienden, familie en kennissen te vragen te helpen. Dat scheelt enorm veel geld.”

Subsidie voor alle hoefdieren

Dierhouders kunnen subsidie krijgen van de provincie. Dat kan voor alle hoefdieren: schapen, geiten, pony's, runderen, alpaca’s, varkens enzovoort. Voor vaste en verplaatsbare rasters. “Daarmee krijgen dierhouders niet alle kosten terug, maar de tegemoetkoming helpt wel. Ik hoor dat veel mensen tevreden zijn. De meesten vragen de subsidie aan. Dat kan op de website van de provincie. De aanvrager moet dan gegevens invullen zoals perceelcodes en aantal meters en dieren. Gegevens die vaak makkelijk op te zoeken zijn. Daarna krijgt de aanvrager een dossiernummer. Dus mocht de provincie meer informatie nodig hebben, dan kan de aanvrager makkelijk met hen communiceren.”

Wat te doen na een wolvenaanval

Vermoedt u dat uw dieren zijn aangevallen door een wolf? Maak dan een melding op de website van BIJ12. Daar leest u ook wat u verder moet doen. Zoals het kadaver afdekken, zodat DNA-sporen niet wegspoelen als het regent. BIJ12 stuurt een taxateur. Die bekijkt de situatie en neemt DNA af. Als blijkt dat het inderdaad om een wolf gaat, krijgt een dierhouder een schadevergoeding.

Maak een afspraak

“Bescherm uw dieren: plaats een wolfwerend raster en vraag subsidie aan”, adviseert Erik. “Maak gerust een afspraak met een van ons. We kijken graag samen met u wat u het best kunt doen.”

Meer informatie

Op onze webpagina over schade door wolven voorkomen vindt u meer informatie over de subsidie en de eisen aan wolfwerende rasters en over schadevergoeding. Op de website van BIJ12 leest u meer over maatregelen om schade te voorkomen.